Έχεις νιώσει ποτέ ότι δεν κάνεις αρκετά καλή δουλειά στο μεγάλωμα των παιδιών σου; Εγώ συνέχεια. Γενικά, πιστεύω πως όλη η πορεία μας στη μητρότητα είναι ένα ταξίδι που συνέχεια αναρωτιόμαστε αν επιλέξαμε σωστά, αν συμπεριφερθήκαμε όπως έπρεπε, αν έπρεπε να το χειριστούμε διαφορετικά…

Κι αυτή η σχεδόν συνεχής ενοχή μπορεί να κάνει την ήδη δύσκολη δουλειά μας ως μαμάδες ακόμα πιο δύσκολη.

Μπορεί να καταβροχθίσει την αυτοπεποίθησή μας και την ικανοποίηση που παίρνουμε τόσο από τη δουλειά όσο και από την οικογένειά μας.

Οι τύψεις της μαμάς είναι το αίσθημα ή η ανησυχία ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα ή ότι δεν είμαστε αρκετά καλή μαμά.… αυτά τα συναισθήματα ότι είμαστε ανεπαρκείς, ότι είμαστε «λίγες» σε σχέση με τις άλλες μαμάδες που κάνουν χειροτεχνίες με τα παιδιά τους ενώ τα δικά μας είναι κολλημένα στο τάμπλετ.

Οι τύψεις μπορεί να πηγάζουν από τον τύπο του γονέα που θέλουμε να είμαστε. Η αμφιβολία που έχουμε όταν αφήνουμε το παιδί μας στο ολοήμερο νηπιαγωγείο κάθε πρωί ή η λαχτάρα να είμαστε πιο παρόντες…

Για να είμαστε ειλικρινείς, σχεδόν οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει ενοχές στη μαμά – από το να είμαστε full time εργαζόμενη μέχρι να έχουμε διαφορετικό στυλ ανατροφής από τους φίλους ή τα μέλη της οικογένειάς μας.

Ένα συγκεκριμένο ποσοστό ενοχής της μαμάς μπορεί να είναι και φυσιολογικό. Θέλουμε να κάνουμε το καλύτερο για τα παιδιά μας. Το θέμα, όμως, είναι να μην το αφήσουμε να είναι το κυρίαρχο συναίσθημά μας.

Οι τύψεις της μαμάς είναι τα συναισθήματα ενοχής που βιώνουμε σε σχέση με τα παιδιά μας.  Ειδικά οι νέες μαμάδες είναι ακόμα πιο ευάλωτες σε τέτοια συναισθήματα. 

Όταν πρωτογινόμαστε μαμάδες ανησυχούμε συνεχώς μήπως κάνουμε λάθη και προσπαθούμε να τα κάνουμε όλα με το «σωστό» τρόπο. Αυτός ο τρόπος, όμως, που εμείς θεωρούμε σωστό, συνήθως – για να μην πω πάντα- είναι μη ρεαλιστικός. Δεν υπάρχει τέλεια μαμά, δεν υπάρχει σωστός τρόπος. 

Αν νιώθουμε τύψεις, το πρώτο πράγμα που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι είναι απολύτως φυσιολογικό. Το να αυτομαστιγωνόμαστε επειδή νιώθουμε ενοχές θα κάνει τα πράγματα χειρότερα, οπότε ας χαλαρώσουμε λίγο.

Το γνωρίζεις ότι οι μαμάδες που δουλεύουν είναι από τις πιο επιρρεπείς στις μαμαδοτύψεις;

Οι εργαζόμενες μαμάδες συχνά νιώθουν  διχασμένες μεταξύ της επιθυμίας τους να συνεχίσουν να εργάζονται και των ανάμεικτων συναισθημάτων που αφήνουν το παιδί τους.

Μπορεί να αισθάνονται θλίψη ή αμφιθυμία επειδή δεν μπορούν να περάσουν περισσότερο χρόνο με το παιδί τους. Μπορεί να αισθάνονται ένοχες που, στο κάτω κάτω, μπορεί να θέλουν να περάσουν κάποιο χρόνο χωρίς το παιδί τους. Και, μπορεί να αισθάνονται πραγματικό άγχος και ανησυχία για το κόστος, αλλά και τον τρόπο της φροντίδας των παιδιών τους όσο αυτές λείπουν.

Εννοείται, λοιπόν, πως μια στιγμή ενοχής της μαμάς πότε πότε είναι απολύτως φυσιολογική. Αλλά αν δεν μάθουμε να το διαχειριζόμαστε, μπορεί να φτάσουμε στο σημείο να πιστεύουμε ότι όντως  δεν είμαστε αρκετά καλή μαμά, ότι είμαστε ανεπαρκείς, να νιώθουμε άσχημα συνεχώς.

Σύμφωνα με την ερευνήτρια και συγγραφέα Brené Brown, υπάρχει διαφορά μεταξύ ενοχής και ντροπής — στην πραγματικότητα, το ένα οδηγεί στο άλλο.

Τα αισθήματα ενοχής της μαμάς επικεντρώνονται στη συμπεριφορά μας. Για παράδειγμα «Δεν περνάω αρκετό χρόνο με το παιδί μου». Η εστίαση σε αυτό το σημείο οδηγεί σε αισθήματα ντροπής, του τύπος «Είμαι χάλια  μαμά». Αν δεν αντιμετωπιστούν, αυτά τα συναισθήματα μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική μας σταθερότητα και ηρεμία.

Τι γίνεται με τους μπαμπάδες;

Μη νομίζεις ότι οι μπαμπάδες έχουν ανοσία στις ενοχές που έχουν να κάνουν με την ανατροφή των παιδιών. Ειδικά οι μπαμπάδες νέας γενιάς, οι σημερινοί μπαμπάδες, έχουν ενεργό ρόλο, στην πλειοψηφία τους, στο μεγάλωμα των παιδιών τους. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί μπαμπάδες τώρα νιώθουν διχασμένοι μεταξύ της εργασίας τους και του χρόνου που περνούν με τα παιδιά τους.

Ωστόσο, οι παραδοσιακές προσδοκίες για το ρόλο του φύλου, ο τρόπος που μεγάλωσαν γενιές και γενιές και η φιλοδοξία να «τα έχουμε όλα» μπορεί να ασκήσουν πρόσθετη πίεση στις μητέρες.

Η κοινωνία περιμένει από τις μαμάδες να είμαστε η τέλεια μαμά, σύζυγος και επαγγελματίας και να διαπρέψουμε σε όλους τους τομείς. Αυτό δεν είναι ρεαλιστικό για τις περισσότερες γυναίκες και αυτές οι άδικες προσδοκίες συχνά προσθέτουν στο βάρος των τύψεών μας.

Τι μπορεί να μας προκαλέσει τύψεις;

1. Όταν δεν θηλάζουμε

Ο θηλασμός είναι ένα από τα πρώτα διλήμματα που μπορεί να κάνει τις νέες μαμάδες να νιώθουν ενοχές. Ενώ κάποιες μαμάδες «το βρίσκουν» αμέσως, αεράκι, άλλες δυσκολεύονται πολύ. Μπορεί να μην έχουν αρκετό γάλα, να το βρίσκουν κουραστικό ή ακόμη και να αγχώνονται αν το μωρό τρώει αρκετά ή ακόμα κι αν το μωρό νιώθουν ότι δε συνεργάζεται.

Ωστόσο, δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να δίνουμε στο μωρό μας φόρμουλα (γάλα σκόνη), αλλά πολλές νέες μαμάδες παλεύουν με τις ενοχές για τα παλιά ταμπού γύρω από αυτό. Το ίδιο ισχύει και για τις μαμάδες που φέρνουν τα πάνω κάτω στη ζωή τους για να θηλάσουν αποκλειστικά ή επιλέγουν να θηλάσουν περισσότερο από ένα χρόνο. Ακόμα θυμάμαι τη μαμά μου να σχολιάζει «τι ανάγκη έχει να θηλάσει ολόκληρο παιδί; Δεν χωράει στην αγκαλιά σου πλέον!» Ακολουθούμε τη διαίσθησή μας για να βρούμε την καλύτερη λύση για εμάς και το μωρό μας.

2. Όταν (δεν) δουλεύουμε

Η ενοχή της εργαζόμενης μαμάς είναι μια άλλη κοινή μορφή ενοχής της μαμάς, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου η άδεια μητρότητας είναι πολύ μικρή. Το να αφήνουμε το μωρό μας στη γιαγιά ή στον παιδικό σταθμό τόσο νωρίς μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε ότι «το παρατάμε».

Αλλά, ξέρεις πολύ καλά ότι και η μαμά που μένει στο σπίτι νιώθει τύψεις. Τύψεις που δεν μπορεί να δώσει το καλό παράδειγμα μη δουλεύοντας, τύψεις ότι δε συνεισφέρει οικονομικά στο σπίτι.  

3. Όταν βαριόμαστε μαζί τους

Ακόμα κι αν μας αρέσει να είμαστε μαμά, η φροντίδα των παιδιών μπορεί μερικές φορές να είναι βαρετή. Είναι κι αυτό όμως φυσιολογικό. 

Είναι φυσιολογικό να αναζητούμε επίμονα μια συζήτηση με ενήλικες ή κάτι πιο ενδιαφέρον από την Πέππα το γουρουνάκι. Είναι, επίσης, φυσιολογικό να χάσουμε κάποια  πράγματα που κάναμε πριν αποκτήσουμε παιδιά, όπως το να αποφασίζουμε αυθόρμητα να βγούμε για φαγητό με φίλους.

4. Όταν περνούν πολύ χρόνο σε οθόνες

Είναι σημαντικό να περιορίσουμε το χρόνο που περνούν τα παιδιά μας μπροστά σε οθόνες.  Αλλά μερικές φορές, χρειαζόμαστε λίγο χρόνο για τον εαυτό μας.

Αν ο επιπλέον χρόνος στο τάμπλετ, μπορεί να μας χαρίσει ένα πολυπόθητο εικοσάλεπτο υπνάκο ή ένα γρήγορο μπανάκι, τότε είναι μια χαρά!

5. Όταν ζητάμε βοήθεια

Μια αφρικανική παροιμία λέει «χρειάζεται ένα χωριό για να μεγαλώσεις ένα παιδί» (It takes a village to raise a child), οπότε ας μη νιώθουμε τύψεις αν δεν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα ​​μόνοι μας — δεν είναι απαραίτητο να μπορούμε.

Πλέον, ειδικά στις μεγάλες πόλεις, οι γιαγιάδες ή άλλοι δικοί μας άνθρωποι σε κοντινή απόσταση είναι πολυτέλεια. Και δεν έχουμε πάντα τη δυνατότητα να προσλάβουμε κάποιον. Η προσπάθεια, λοιπόν, να τα κάνουμε όλα μόνοι σας μπορεί να μας εξαντλήσει πραγματικά. Δεν είναι ντροπή να ζητάμε υποστήριξη αν τη χρειαζόμαστε.

6. Όταν δεν περνάμε «αρκετό» χρόνο με τα παιδιά μας

Το να περνάμε χρόνο με τα παιδιά μας είναι πολύ σημαντικό.  Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να ξοδεύουμε όλο το χρόνο μας μαζί τους. Πρέπει να θυμόμαστε ότι καθώς μεγαλώνουν και αρχίζουν να περνούν από διαφορετικά στάδια, σταδιακά θα γίνουν πιο ανεξάρτητα και πολύ λιγότερο προσκολλημένοι σε εμάς.

Αν αποφασίσουμε ότι χρειαζόμαστε μια μέρα για τον εαυτό μας, για να χαλαρώσουμε και να απολαύσουμε λίγο χρόνο μόνοι μας, δεν χρειάζεται να νιώθουμε τύψεις που δεν τους πήραμε μαζί (τα λέω για να τα ακούω κι εγώ!!)

Αντίθετα, πρέπει να επιλέγουμε να περνάμε μαζί τους -ακόμα και δέκα λεπτά- χρόνο που θα είναι ποιοτικός, που θα έχουμε ηρεμία χωρίς περισπασμούς με κινητά κλπ.

7. Όταν οι άλλοι μας κρίνουν

Όταν καθένας από την οικογένεια αλλά και το περιβάλλον μας μάς προσφέρει τη «συμβουλή» του χωρίς όμως να την έχουμε ζητήσει και μας δίνει «απλόχερα» την άποψή του για τις γονεϊκές  μας δεξιότητες, πολύ συχνά έρχονται τύψεις στη μαμά.  

Αλλά πρέπει να θυμόμαστε (πάλι για μένα τα λέω!!) ότι μόνο και μόνο επειδή μεγάλωσαν τα παιδιά τους με έναν τρόπο, δε σημαίνει ότι πρέπει να το κάνουμε κι εμείς με τον ίδιο τρόπο.  Τα παιδιά μας είναι μοναδικά, όπως και εμείς άλλωστε, και εμείς θα βρούμε τον καλύτερο τρόπο να τα μεγαλώσουμε.

Αυτού του είδους οι «κριτικές» μπορούν να μας νευριάσουν ακόμη περισσότερο κατά τη διάρκεια οικογενειακών συγκεντρώσεων και τραπεζωμάτων, προσθέτοντας στα ήδη υψηλά επίπεδα άγχους που έχουμε για το πώς θα διαχειριστούμε πιθανά ξεσπάσματα των παιδιών.  Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματικές εκρήξεις που μας κάνουν να νιώθουμε ακόμα χειρότερα. 

8. Όταν χάνουμε την ψυχραιμία μας

Το να μεγαλώνεις παιδιά είναι πολύ δύσκολο και σε αντίθεση με τη δουλειά πλήρους απασχόλησης, δεν μπορούμε ποτέ να κάνουμε ένα διάλειμμα!

Είναι φυσιολογικό να βρίσκουμε τα παιδιά μας ενοχλητικά μερικές φορές. Είναι, επίσης, φυσιολογικό να χάνουμε την ψυχραιμία μας μαζί τους ή με τον σύντροφό μας – άνθρωποι είμαστε κι εμείς!!! Ως νέος γονιός, αντιμετωπίζουμε επιπλέον και τις ορμονικές διακυμάνσεις μας, την έλλειψη ύπνου και πολλά άλλα. Κανείς – ούτε καν τα παιδιά μας – δεν περιμένει από εμάς να είμαστε ήρεμοι και υπομονετικοί όλη την ώρα.

Απλά να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας όσο μπορούμε και να επανορθώνουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο χωρίς να παρακαλάμε λόγω τύψεων από τα παιδιά μας να μας συγχωρέσουν.

9. Όταν συγκρίνουμε τον εαυτό μας

Είναι τόσο εύκολο να κοιτάμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να πιστεύουμε ότι κάποια άλλη είναι καλύτερη μαμά από εμάς. Τα έχουμε ξαναπεί αυτά. Αλλά δεν σκεφτόμαστε κάθε φορά ότι συγκρίνουμε την πραγματικότητά μας με την μεμονωμένη, επιμελημένη στιγμή μιας άλλης μαμάς που κατά πάσα πιθανότητα μοιράζεται μόνο τα ωραία της. Αν μπορούσαμε να δούμε την πραγματικότητα πίσω από αυτό, θα βλέπαμε ότι αισθάνεται εξίσου ανεπαρκής με εμάς.

10. Όταν νιώθουμε συνεχώς ανεπαρκείς

Αν νιώθουνε ότι οι τύψεις μας ως μαμά, έχουν φτάσει σε μη διαχειρίσιμο επίπεδο, ή αν είμαστε νέα μαμά και τα άσχημα συναισθήματα υπερκαλύπτουν τα ευχάριστα, πρέπει να συμβουλευτούμε οπωσδήποτε κάποιον ειδικό. Τα υπερβολικά αισθήματα ενοχής μπορεί να έχουν προκληθεί από (επιλόχεια) κατάθλιψη.

Πώς μας επηρεάζουν οι τύψεις μας;

Ας ελπίσουμε ότι μέχρι τώρα έχουμε ήδη αρχίσει να νιώθουμε καλύτερα σχετικά με τις τύψεις μας.  Αλλά πρέπει να έχουμε το νου μας μήπως τα φυσιολογικά επίπεδα ενοχής αρχίζουν να γίνονται υπερβολικά και να επηρεάζουν την ψυχική μας ηρεμία.

Οι τύψεις μπορεί να μας κάνουν να πιστέψουμε  ότι είμαστε κακή μαμά, επηρεάζοντας αρνητικά την αυτοεκτίμηση και την αποδοχή του εαυτού μας.

Μπορεί ακόμη και να μας κάνουν να βιώσουμε κατάθλιψη, άγχος και να επηρεάσουν αρνητικά την ψυχική μας ευεξία.

Πρέπει να είμαστε σε επαγρύπνηση ώστε να μη χρησιμοποιήσουμε αρνητικές στρατηγικές αντιμετώπισης για να αποφύγουμε τα δύσκολα συναισθήματα: υπερβολικό φαγητό, ψώνια, αλκοόλ ή οθόνες, αλλά και να μην μπούμε στη διαδικασία «θα τα κάνω όλα!» δουλειά, σπίτι, παιδιά, γυμναστήριο ασκώντας στον εαυτό μας υπερβολική πίεση για να είμαστε «τέλεια σύντροφος, κόρη, φίλη και επαγγελματίας, καθώς και μητέρα». Αυτό απλά δεν είναι ρεαλιστικό και θα μας οδηγήσει σε εξάντληση.

Για να βοηθήσουμε την κατάσταση

Εκτός από βαθιές ανάσες για να ηρεμούμε, πολύ βοηθητικό για μένα είναι η καταγραφή των συναισθημάτων μου, αυτά που με εκνευρίζουν περισσότερο από όλα (για να εντοπίσω κιόλας για ποιο λόγο με ενοχλούν κάποια πράγματα τόσο πολύ), να προσπαθήσουμε γράφοντας να αμφισβητήσουμε τις αρνητικές μας πεποιθήσεις ρωτώντας τον εαυτό μας εάν υπάρχουν στοιχεία που να τις υποστηρίζουν, αλλά και τι θα μπορούσα να έχω κάνει ώστε να διαχειριστώ καλύτερα, την επόμενη φορά, τις δυσάρεστες σκέψεις και συμπεριφορές.

Πρέπει να μάθουμε να είμαστε συμπονετικοί όχι μόνο με τους άλλους, αλλά και με τον εαυτό μας.  Όταν είμαστε σκληροί με τον εαυτό μας, ας κάνουμε ένα βήμα πίσω και να επικεντρωθούμε στα θετικά. 

Να μάθουμε να βοηθάμε πρώτα τον εαυτό μας και μετά τους άλλους (όπως στο παράδειγμα με το οξυγόνο στο αεροπλάνο που πέφτει). 

Η καθιέρωση μιας τακτικής ρουτίνας αυτοφροντίδας μπορεί να μας κάνει πιο παρόντες και υπομονετικούς με τα παιδιά μας.

Και πολύ βασικό. Να ακούμε τη διαίσθησή μας. 

Η διαίσθησή μας είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες των παιδιών μας. Τις περισσότερες φορές ξέρουμε τι χρειάζονται.

Αν τα παιδιά μας είναι απόλυτα χαρούμενα παίζοντας, ενώ εμείς διαβάζουμε ένα βιβλίο, δεν υπάρχει λόγος να νιώθουμε ενοχές για το διάβασμα. Θα μας ενημερώσουν όταν θέλουν να περάσουν χρόνο μαζί μας. 

Στο κάτω κάτω, πάντα επιτρέπεται να κάνουμε ένα διάλειμμα από την ανατροφή των παιδιών.

Όλες οι μαμάδες μερικές φορές νιώθουμε ότι κρινόμαστε, οπότε το να επιλέξουμε ποιοι θα μας περιβάλλουν και να βάλουμε όρια στους υπόλοιπους, θα μας βοηθήσει ουσιαστικά.

Να μην αφήνουμε τις ενοχές να ελέγχουν τη ζωή και την ευημερία μας.

Σίγουρα θα νιώθουμε έτσι πού και πού, και είναι εντάξει να το ζήσουμε, αρκεί να έχουμε στρατηγικές για να το αντιμετωπίσουμε. Διαφορετικά, οι τύψεις μπορεί να θολώσουν την κρίση μας ως γονέα και να μας εμποδίσουν να συνδεθούμε με τα παιδιά μας.

Το να είμαστε μαμά (ή μπαμπάς) είναι μια από τις πιο ανταποδοτικές αλλά και απαιτητικές δουλειές στον κόσμο. Το παλεύουμε και προχωράμε με χαμόγελο και αγάπη! Όλο και κάτι θα κάνουμε σωστά 😉

Καλή δύναμη και αγωνιστικούς χαιρετισμούς!

Αν σου άρεσε, διάβασε και το «12 λόγοι που η μαμά νιώθει ενοχές»

__________________________________________

Ας συνδεθούμε στο Instagram, το Twitter και το Facebook, να γνωριστούμε καλύτερα, να δημιουργήσουμε τη δική μας κοινότητα.

Πες μου στα σχόλια τις προτάσεις σου και άλλα θέματα για τα οποία θα ήθελες να γράψω — ανυπομονώ να τα δω.

Εκτιμώ τόσο πολύ που αφιερώνεις το χρόνο σου και διαβάζεις τα κείμενά μου. Μοιράσου το με τους φίλους και την οικογένειά σου εάν το βρήκες χρήσιμο.

Να έχεις μια όμορφη μέρα!