Με τον άντρα μου τα φτιάξαμε πρώτη φορά το 1998, στην τρίτη γυμνασίου. Μεγάλος έρωτας, πρώτο φιλί και όλα αυτά τα ωραία που νιώθαμε πως θα κρατήσουν για πάντα. Νομίζαμε πως κάναμε λάθος όταν μετά από δυο χρόνια «τα χαλάσαμε». Αλλά δεν κάναμε τελικά. Το Νοέμβρη του 2002, 18 χρόνια πριν, αποφασίσαμε ότι θέλουμε να είμαστε μαζί και από τότε δε χωριστήκαμε ποτέ.

Θυμάμαι, λίγους μήνες μετά, έκανα τατουάζ το G(eorge) και μου έλεγαν μόλις χωρίσετε θα πρέπει να βρεις ένα G(erasimo) ή ένα G(rigori)!! Ευτυχώς, δε χρειάστηκε!

Κι έχουμε φτάσει σήμερα 10 χρόνια παντρεμένοι, με τρία μικρά θηρία. Και πραγματικά πιστεύω ότι είμαστε από τα πιο αγαπημένα ζευγάρια που ξέρω.

Η αγάπη, όμως, είναι λίγο περίεργο πράγμα: μπορεί να είσαι διατεθειμένος να δώσεις και τη ζωή σου ακόμα για τον άνθρωπό σου, αλλά αν π.χ. σου ζητήσει να του φέρεις το κινητό του που το ξέχασε, θες να του το φέρεις στο κεφάλι!

Δεν είναι εύκολο να έχεις χίλιες υποχρεώσεις, εκκρεμότητες κλπ, να ζεις μια τρελή καθημερινότητα και να είσαι πάντα μες στην καλή χαρά. Ούτε γίνεται να μη τσακωθείς ποτέ!

Αυτά που έχω διαπιστώσει, και τα οποία φυσικά χτίζονται μέρα με τη μέρα, αφού αλλάζουμε κι εμείς, αλλάζουν και οι συνθήκες γύρω μας, διακρίνονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες:

Ο τρόπος που χαιρόμαστε και

Ο τρόπος που τσακωνόμαστε.

Ο τρόπος που χαιρόμαστε

Στην κατηγορία αυτή είναι όλα τα όμορφα που συμβαίνουν ή όσα μπορούμε να κάνουμε να συμβούν. Είναι τα θετικά σε μια καθημερινότητα. Είναι η υποστήριξη από τον άνθρωπό σου και η αίσθηση συντροφικότητας και στοργής.  Είναι ο θαυμασμός στο πρόσωπό του, οι λόγοι που τον εκτιμάς και τον σέβεσαι.

Μπορείς με μικρές ευχάριστες και γενναιόδωρες πράξεις να του δείξεις πόσο αναγνωρίζεις τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά του, την προσφορά του στην καθημερινότητα, στην οικογένεια, στη ζωή σου.

Μπορείς να φέρνεις στο νου σου την «ερωτική σας ιστορία», το πώς γνωριστήκατε και το λόγο που ήρθατε κοντά με αυτό τον άνθρωπο.

Tweet

Αν δουλεύετε πολλές ώρες και ο διαθέσιμος χρόνος σας μαζί είναι ελάχιστος, έχε στο νου σου ότι ένα λεπτό αρκεί. Δε χρειάζεται προγράμματα επί προγραμμάτων, άγχος και απογοήτευση. Ρίξ’του ένα βλέμμα χαμογελαστό, πες του κάτι αστείο, κάντε μια μεγάλη αγκαλιά, δώστε ένα ωραίο φιλί. Στείλ’ του ένα όμορφο μήνυμα, άφησε ένα σημείωμα, ή καθίστε δίπλα δίπλα. Δημιουργήστε μικρές ευκαιρίες που μπορούν να διαρκέσουν και περισσότερο χρόνο τελικά!

Αναρωτήσου αν ο σύντροφός σου νιώθει ασφαλής μαζί σου, αν νιώθει ότι μπορεί να μοιραστεί ό,τι θέλει. Αναρωτήσου να μπορεί να στραφεί σε σένα για υποστήριξη, χωρίς να φοβάται ότι θα εισπράξει κριτική. Και να θυμάσαι πάντα πως το να μιλάτε μεταξύ σας (και να ακούτε) είναι το κύριο συστατικό για μην επιτρέψετε την αποξένωση, την απομάκρυνση.

Ο τρόπος που τσακωνόμαστε

Διάβασα πρόσφατα στο «Μαθήματα Ευτυχίας» της Γκρέτσεν Ρούμπιν (Εκδ. Πατάκη) ότι οι βασικοί λόγοι σύγκρουσης σε ένα ζευγάρι είναι τα χρήματα, η δουλειά, το σεξ, η επικοινωνία, η θρησκεία, τα παιδιά, τα πεθερικά, η κατανόηση και οι ασχολίες του ελεύθερου χρόνου. Ε δεν άφησε και τίποτα απ’ έξω!!

Όπως και να ‘χει, ο άνθρωπός σου είναι η σχέση με την οποία έχεις τις περισσότερες πιθανότητες να συμπεριφερθείς άσχημα.

Tweet

Στη δική μας περίπτωση, ο συχνότερος τσακωμός είναι η ανατροφή των παιδιών -και οι διαφορετικές μας απόψεις πάνω στο ζήτημα- και η δουλειά, αφού δουλεύουμε μαζί στην οικογενειακή επιχείρηση και αυτό από μόνο του είναι μια βόμβα έτοιμη να εκραγεί.

Όμως, έμαθα ότι η νούμερο 1 λύση ήταν να μάθουμε να τσακωνόμαστε. Ναι, καλά διάβασες.

Άργησα να καταλάβω πώς ο «σωστός τσακωμός» βοηθά στο να λυθεί γρήγορα η παρεξήγηση, να μη δημιουργηθεί μεγάλο θέμα.

Όταν θυμώνεις, έχεις άμεση πρόσβαση στο μυαλό σου σε μια τεράστια λίστα με όλα τα λάθη και άσχημα που έχει κάνει ο άνθρωπός σου. Τον έχεις φακελωμένο, παραδέξου το. Δε χρειάζεται, όμως, να ασχοληθείς για άλλη μια φορά με όλα αυτά ταυτόχρονα. Θίξε ένα ζήτημα τη φορά. Μην αρχίζεις να τον κατηγορείς μέχρι και για την κλιματική αλλαγή. Δε θες να πάρει αμυντική ή μάλλον επιθετική στάση και να νιώσει ότι «του τα έχεις κρατημένα». Με σαφήνεια πες τι σε ενόχλησε ακόμα κι αν το πεις με θυμό.

Προσπάθησε να μην ανεβάσεις τόνους γιατί δύσκολα θα πέσουν, μη σε πιάνει με τη μία υστερία γιατί έχεις «τόσα στο κεφάλι σου» και μη βρίζεις, ούτε να πεις κάτι χοντρό που θα το μετανιώσεις (και θα το βρεις και μπροστά σου).

Το θέμα, έτσι κι αλλιώς, είναι να βρεθεί λύση και όχι απλά να γκρινιάξεις.

Όταν σου κάνει παράπονο για κάτι, πχ ότι δεν τον έχεις σε προτεραιότητα σε σχέση με το τρέξιμο (εντελώς τυχαίο παράδειγμα!) τον ακούς. Για κάποιο λόγο νιώθει έτσι και είναι πολύ θετικό ότι εξέφρασε τα συναισθήματά του. Όσο κι αν σου φαίνεται αυτό που είπε «από το πουθενά», πρέπει να συζητηθεί. Να νιώσει ότι όλα όσα νιώθει είναι σημαντικά.

Σίγουρα σε όλα τα θέματα δεν υπάρχει λύση. Θα γίνουν και κάποιες συγκρούσεις σε κατηγορίες δυσεπίλυτες. Όσα χρόνια και να είστε μαζί, είστε δυο διαφορετικοί άνθρωποι με το δικό σας τρόπο σκέψης που δεν αλλάζει εύκολα. Μπορούν, όμως, να γίνουν μικρές αλλαγές, που θα βοηθήσουν την εκτόνωση της κατάστασης, που δε θα δημιουργούν τις ίδιες εντάσεις όσο περνούν τα χρόνια.

Αν έχω μάθει να γκρινιάζω συνέχεια που δε με βοηθάει στις δουλειές στο σπίτι, μπορώ απλά να ζητήσω αυτό που θέλω, χωρίς να περιμένω να το καταλάβει μόνος του. Δεν μπορώ να τον μεταμορφώσω σε νοικοκυρά, ούτε σε σούπερ μάστορα, όμως, μπορώ να πω «κουράστηκα πάρα πολύ σήμερα, χρειάζομαι να αναλάβεις εσύ τα εξής».

Για χρόνια τριγυρνούσα στο σπίτι νευριασμένη που δεν προσφέρθηκε κανείς να με βοηθήσει. Έκανα λάθος. Πρέπει να λες στο σύντροφό σου αυτό που έχεις ανάγκη και να του δίνεις τον τρόπο για να το καταφέρει. Αλλά, όμως, χωρίς να παραπονιέσαι για τα αποτελέσματα ή τον τρόπο που γίνεται!

Και όταν εξατμιστεί κάπως ο πολύς θυμός, κάντε μια αγκαλιά. Μια αγκαλιά που θα «κολλήσει το γυαλί». (Κάπου το άκουσα αυτό αλλά δε θυμάμαι που). Και μην κοιμάστε ποτέ μαλωμένοι. Αυτό το τηρώ από την πρώτη μέρα που τα φτιάξαμε. Στα 18 χρόνια που είμαστε μαζί έχουμε κοιμηθεί μαλωμένοι, χωρίς φιλί για καληνύχτα και αγκαλιά, δύο φορές. Και μου στοίχισαν.

Και κάτι ενδιαφέρον: Το εργαστήρι της αγάπης του Γκότμαν

Το 1986 ο Γκότμαν* έκανε κάτι πρωτοποριακό: έστησε το Εργαστήριο της Αγάπης μαζί με το συνάδελφό του Ρόμπερτ Λέβενσον στο πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, έφερε για μελέτη νεόνυμφα ζευγάρια και άρχισε να τα παρατηρεί. Μετά τους έβαλε καλώδια και κατέγραφε αντιδράσεις ενώ εκείνοι απαντούσαν σε ερωτήσεις για το πώς γνωρίστηκαν, για το τι τους κάνει να τσακώνονται και για την πιο θετική ανάμνηση της σχέσης τους. Καθώς τα ζευγάρια μιλούσαν τα ηλεκτρόδια μετρούσαν κυκλοφορία αίματος, παλμούς και ιδρώτα. Αφού τελείωσε, έστειλε τα ζευγάρια στο σπίτι και τα ξαναφώναξε έξι χρόνια μετά για να μάθει αν ήταν ακόμα μαζί.

Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι ο Γκότμαν χώρισε τα ζευγάρια σε δύο μεγάλα γκρουπ: «the masters» (οι αυθεντίες) και «the disasters» (οι καταστροφές).

Oι masters ήταν αυτοί που παρουσίασαν χαμηλή σωματική διέγερση. Έδειχναν ήρεμοι και συνδεδεμένοι ακόμα και όταν τσακώνονταν. Οι disasters έμοιαζαν οργανικά με μονομάχο στην αρένα: οι χτύποι της καρδιάς ήταν γρήγοροι, ο ιδρώτας περισσότερος, η κυκλοφορία του αίματος ταχύτερη. Για το σώμα τους, το να έχουν μια συζήτηση face to face με τον άλλο σήμαινε να έχουν να αντιμετωπίσουν το θηρίο.

Oι masters ήταν ακόμα ευτυχισμένοι μαζί ύστερα από έξι χρόνια. Οι disasters είτε είχαν χωρίσει είτε βρίσκονταν σε μια χρόνια δυσλειτουργική κατάσταση.

Θέλοντας να μάθει περισσότερα για το πώς τα ζευγάρια-αυθεντίες δημιουργούν αυτή την κουλτούρα εμπιστοσύνης και οικειότητας και το πώς οι disasters την καταστρέφουν, ο Γκότμαν έκανε ένα νέο πείραμα το 1990. Αυτήν τη φορά σχεδίασε το εργαστήριό του σαν μια ειδυλλιακή bed and breakfast πανσιόν, κάλεσε 130 νεόνυμφα ζευγάρια να περάσουν την ημέρα εκεί και τα άφησε να κάνουν ό,τι κάνει ένα ζευγάρι στις διακοπές: να τρώνε, να μιλούν, να διαβάζουν, να ακούν μουσική. Ανακάλυψε τότε ότι η βασική διαφορά στους δύο τύπους ζευγαριών είναι τα «bids», σαν τις προσφορές που κάνεις σε μια δημοπρασία όταν σηκώνεις το χέρι να δείξεις ότι κάτι σε ενδιαφέρει: όταν ένας εκ των δυο έκανε ένα σχόλιο στον άλλο πχ. Άκου τι διάβασα εδώ, στην ουσία περίμενε μια ανταπόκριση-ζητούσε μια επαφή, μια ένδειξη κατανόησης και υποστήριξης, μια απόδειξη ότι συνδέονται μεταξύ τους, κάπως, στιγμιαία έστω, με αφορμή κάτι δικό του. Το αν ο άλλος ανταποκριθεί θετικά ή όχι, όσο χαζό κι αν ακούγεται, λέει, σύμφωνα με τον Γκότμαν, πολλά για το παρόν και το μέλλον της σχέσης μας.

Η περιφρόνηση είναι ο κύριος λόγος για το τέλος μιας σχέσης, ενώ η καλοσύνη είναι το υλικό που κολλάει τα ζευγάρια. Και μάλιστα όσο περισσότερο την εξασκείς, τόσο περισσότερο μεγαλώνει.

Tweet

Σύμφωνα με τον Γκότμαν: «Οι αυθεντίες σκανάρουν το περιβάλλον για να βρουν πράγματα που εκτιμούν και για τα οποία μπορούν να πουν ευχαριστώ. Οι disasters ψάχνουν να ανακαλύψουν λάθη του συντρόφου τους».

* Ο Τζον Γκότμαν, ερευνητής και ψυχολόγος, μαζί με την επίσης ψυχολόγο γυναίκα του έχουν σήμερα το Gottman Institute στη Νέα Υόρκη, ένα ίδρυμα ταγμένο στο να βοηθάει ζευγάρια να διατηρήσουν την αγάπη τους αξιοποιώντας αποτελέσματα επιστημονικής έρευνας.
Ο Τζον Γκότμαν έχει γράψει το βιβλίο The Seven Principles for Making Marriage Work: A Practical Guide from the Country’s Foremost Relatioship Expert, όπου προσφέρει όχι μόνο πρακτικές συμβουλές για παντρεμένα ζευγάρια, αλλά επίσης το υλικό που περιέχει υποστηρίζεται από 30 χρόνια έρευνας.