Εκπαίδευση στην τουαλέτα: ένα μεγάλο βήμα για την ανεξαρτησία του παιδιού!
Στις αρχές της χρονιάς, η κόρη μου ήταν μόλις 21 μηνών, αλλά σχετικά ψηλή για την ηλικία της και πολύ πολύ (μα πάρα πολύ) πολυλογού, κάτι που την έκανε να φαίνεται μεγαλύτερη. Πολλοί, λοιπόν, της έλεγαν «Καλά, εσύ ακόμα πάνα φοράς;» Έχω, γενικά, και το σκεπτικό ότι όταν το παιδί είναι έτοιμο, θα το καταλάβω και δεν ήθελα να την πιέσω πάρα πολύ και να έχω τα αντίθετα αποτελέσματα. Είχα διαβάσει κάπου ότι όταν το παιδί ανεβοκατεβαίνει μόνο του τα σκαλιά μπορεί να ελέγχει και τους μυς που έχουν σχέση με το πότε θα «αφήσει» την ανάγκη του. Είχα, λοιπόν, στο νου μου ότι έεεεεεχουμε ακόμα καιρό μπροστά μας και απαντούσα σε όλους αυτούς «ο παιδίατρος είπε το καλοκαίρι μετά τα δυο». Και εφησυχαζόμουν.
Το καλοκαίρι, όμως, δεν άργησε να έρθει και εγώ άρχισα να αγχώνομαι γιατί το πρωί έλειπα στη δουλειά και το απόγευμα είχα και τα δυο παιδιά μου στο σπίτι (ο μικρός είναι 8 μηνών και μπουσουλάει, οπότε θέλει κυνηγητό). Επιπλέον, δεν ήξερα με ποιο τρόπο μαθαίνεις το παιδί να χρησιμοποιεί το γιογιό ή τη λεκάνη της τουαλέτας ή πόσες φορές τη μέρα ακριβώς και ποιες στιγμές θέλει να κάνει την ανάγκη του.
Η μικρή μου, καθώς μιλάει από ενός, μας έλεγε κάποιες φορές ότι ήθελε να κάνει «κακά», αλλά ήθελε πάντα μέσα στην πάνα. Παρατήρησα, όμως, ότι περίπου στους 25 μήνες της, όταν ήθελε να κάνει «κακά» της, απομακρυνόταν από εμάς και πήγαινε κάπου μόνη της. Στη συνέχεια, ερχόταν και μας ζητούσε να την αλλάξουμε. Εμείς της είχαμε ήδη αγοράσει γιογιό, στο οποίο μέχρι τότε καθόταν με τα ρούχα και έβλεπε τηλεόραση προσποιούμενη ότι κάνει «πιπί».
Γενικά, η εκπαίδευση στο γιογιό απαιτεί από το μωρό να αλλάξει λίγο τον τρόπο σκέψης του (που να καθίσω, μαμά, και τι να κάνω ακριβώς;), αλλά απαιτεί και από τη μαμά υπομονή και να δώσει χρόνο στο παιδί της. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα που να μην μπορούμε οι δυο μας να καταφέρουμε με το σωστό πρόγραμμα εκπαίδευσης. Φυσικά, δεν υπάρχει μόνο μία σωστή μέθοδος στην εκπαίδευση γιογιό. Θα δοκιμάσουμε διάφορους τρόπους, θα αυτοσχεδιάσουμε λίγο και θα ακολουθήσουμε τον τρόπο που λειτουργεί. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να έχουμε ένα πλάνο για να διευκολύνουμε τη διαδικασία αυτή. Παρακάτω γράφω το κάναμε εμείς:
1. Αποφασίζουμε που θα το μάθουμε: γιογιό, λεκάνη με παιδικό καθισματάκι, γιογιό ή λεκάνη απλά;
Εγώ επέλεξα γιογιό για να μπορεί να πηγαίνει μόνη της όποτε θέλει και να κάθεται και μόνη της χωρίς τη βοήθειά μου, αλλά και να μην φοβάται να πέσει.
Εγώ επέλεξα γιογιό για να μπορεί να πηγαίνει μόνη της όποτε θέλει και να κάθεται και μόνη της χωρίς τη βοήθειά μου, αλλά και να μην φοβάται να πέσει.
2. Φοράμε βρακάκι, πάνα βρακάκι ή τίποτα;
Αποφάσισα να μην της φοράω τίποτα τις πρώτες μέρες για να καταλαβαίνει καλύτερα πότε τις φεύγουνε και για να μη χρειάζεται να τρέχουμε για να κατεβάσουμε το εσώρουχο. Την ενόχλησε δυο φορές που λερώθηκε, οπότε ξεκίνησε να ζητάει μόνη της το γιογιό. Στην αρχή, τις έφευγαν λίγο, την έβαζα στο γιογιό, αλλά καθόταν και δεν έκανε, παρόλο που ήθελε. Προφανώς κρατιόταν. Έτσι, έφτασε δυο φορές στο αμήν και κατουρήθηκε πάνω της, αλλά δεν της άρεσε και συνειδητοποίησε πως η λύση της πάνας δεν υπάρχει. Οπότε άρχισε να κάθεται στο γιογιό.
Τώρα της φοράω βρακάκι και αν δυσκολεύεται να το βγάλει, μου το λέει. Η διαδικασία αυτή μας πήρε πέντε μέρες με μια βδομάδα περίπου.
Ακόμα, όμως, και αν γίνονται «ατυχήματα», της λέω «δεν πειράζει. Την άλλη φορά θα προλάβουμε.» και εννοείται πως δεν τη μαλώνω.
Αποφάσισα να μην της φοράω τίποτα τις πρώτες μέρες για να καταλαβαίνει καλύτερα πότε τις φεύγουνε και για να μη χρειάζεται να τρέχουμε για να κατεβάσουμε το εσώρουχο. Την ενόχλησε δυο φορές που λερώθηκε, οπότε ξεκίνησε να ζητάει μόνη της το γιογιό. Στην αρχή, τις έφευγαν λίγο, την έβαζα στο γιογιό, αλλά καθόταν και δεν έκανε, παρόλο που ήθελε. Προφανώς κρατιόταν. Έτσι, έφτασε δυο φορές στο αμήν και κατουρήθηκε πάνω της, αλλά δεν της άρεσε και συνειδητοποίησε πως η λύση της πάνας δεν υπάρχει. Οπότε άρχισε να κάθεται στο γιογιό.
Τώρα της φοράω βρακάκι και αν δυσκολεύεται να το βγάλει, μου το λέει. Η διαδικασία αυτή μας πήρε πέντε μέρες με μια βδομάδα περίπου.
Ακόμα, όμως, και αν γίνονται «ατυχήματα», της λέω «δεν πειράζει. Την άλλη φορά θα προλάβουμε.» και εννοείται πως δεν τη μαλώνω.
3. Καταργούμε εντελώς την πάνα; (Τι κάνουμε εκτός σπιτιού ή στον ύπνο;)
Επειδή, δεν θέλει να πάει ακόμα σε λεκάνη, όταν βγαίνουμε από το σπίτι, της βάζω πάνα, αλλά πλέον μου λέει την ώρα που κάνει. Στον ύπνο της, επειδή κοιμάται ακόμα σε κούνια, φοράμε επίσης πάνα, αλλά πριν τον ύπνο τη βάζω στο γιογιό. Κάποιες φορές κάνει και η πάνα μόλις ξυπνήσει είναι καθαρή. Άλλες φορές, λέει «μαμά, δεν θέλω τώρα» και αναγκαστικά κάνει στην πάνα της την ώρα που κοιμάται. Όλα θα γίνουν σιγά-σιγά!
Επειδή, δεν θέλει να πάει ακόμα σε λεκάνη, όταν βγαίνουμε από το σπίτι, της βάζω πάνα, αλλά πλέον μου λέει την ώρα που κάνει. Στον ύπνο της, επειδή κοιμάται ακόμα σε κούνια, φοράμε επίσης πάνα, αλλά πριν τον ύπνο τη βάζω στο γιογιό. Κάποιες φορές κάνει και η πάνα μόλις ξυπνήσει είναι καθαρή. Άλλες φορές, λέει «μαμά, δεν θέλω τώρα» και αναγκαστικά κάνει στην πάνα της την ώρα που κοιμάται. Όλα θα γίνουν σιγά-σιγά!
4. Είμαστε συνεπείς στο πρόγραμμά μας
… και δε λέμε «ασ’ το σήμερα, ας κάνει στην πάνα». Έβαλα το γιογιό σε μια σταθερή θέση για να ξέρει πάντα που θα το βρει. Τώρα στην αρχή το έβαλα στο σαλόνι, για να μην αισθάνεται αποκομμένη κάθε φορά. Μόλις εξοικειωθεί, θα το πάμε στο μπάνιο. Ακολουθούμε τα ίδια βήματα κάθε φορά: κατεβάζουμε το εσώρουχο, καθόμαστε και μόλις κάνει μου ζητάει χαρτί υγείας και την σκουπίζω εγώ. Σιγά-σιγά θα της δίνω να σκουπίζεται και μετά να πλένει τα χεράκια της.
Μετά, πάμε μαζί στο μπάνιο, αδειάζουμε το γιογιό στη λεκάνη και πατάμε το καζανάκι μαζί. Εννοείται πως μοιραζόμαστε το πλάνο μας με όλους όσους βοηθούν στην εκπαίδευση (το σύντροφό μας, τις γιαγιάδες κλπ), έτσι ώστε ν’ ακολουθείται κάθε φορά η ίδια διαδικασία.
… και δε λέμε «ασ’ το σήμερα, ας κάνει στην πάνα». Έβαλα το γιογιό σε μια σταθερή θέση για να ξέρει πάντα που θα το βρει. Τώρα στην αρχή το έβαλα στο σαλόνι, για να μην αισθάνεται αποκομμένη κάθε φορά. Μόλις εξοικειωθεί, θα το πάμε στο μπάνιο. Ακολουθούμε τα ίδια βήματα κάθε φορά: κατεβάζουμε το εσώρουχο, καθόμαστε και μόλις κάνει μου ζητάει χαρτί υγείας και την σκουπίζω εγώ. Σιγά-σιγά θα της δίνω να σκουπίζεται και μετά να πλένει τα χεράκια της.
Μετά, πάμε μαζί στο μπάνιο, αδειάζουμε το γιογιό στη λεκάνη και πατάμε το καζανάκι μαζί. Εννοείται πως μοιραζόμαστε το πλάνο μας με όλους όσους βοηθούν στην εκπαίδευση (το σύντροφό μας, τις γιαγιάδες κλπ), έτσι ώστε ν’ ακολουθείται κάθε φορά η ίδια διαδικασία.
5. Επαινούμε
Κάθε φορά που έκανε κάτι ή και έστω όταν καταλάβαινε ότι θέλει και μου το έλεγε, την επαινούσα, δείχνοντας ότι αυτό που κατάφερε είναι πολύ σημαντικό. Επίσης, χορεύουμε το «χορό του νικητή», ο οποίος δεν είναι άλλος από μια χορευτική κίνηση της φαντασίας της μαμάς, την οποία την περιμένει πως και πως! Και πράγματι, κάθε φορά γελάει και μου λέει «μαμά, το γεμίζω! Τα κατάφερα! Τώρα ο χορός του νικητή!!».
Κάθε φορά που έκανε κάτι ή και έστω όταν καταλάβαινε ότι θέλει και μου το έλεγε, την επαινούσα, δείχνοντας ότι αυτό που κατάφερε είναι πολύ σημαντικό. Επίσης, χορεύουμε το «χορό του νικητή», ο οποίος δεν είναι άλλος από μια χορευτική κίνηση της φαντασίας της μαμάς, την οποία την περιμένει πως και πως! Και πράγματι, κάθε φορά γελάει και μου λέει «μαμά, το γεμίζω! Τα κατάφερα! Τώρα ο χορός του νικητή!!».
Πότε είναι έτοιμο το παιδί;
Κάπου διάβασα πως η διαδικασία μπορεί να κρατήσει και 6 εβδομάδες και πως τα περισσότερα παιδιά δείχνουν ενδιαφέρον για την τουαλέτα ανάμεσα στην ηλικία των 2 και των 3 χρόνων. Προσωπικά, πιστεύω πως κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, αλλά σίγουρα το ίδιο μας το παιδί θα μας δείξει κάποια σημάδια: η μικρή άρχισε να νιώθει άβολα, όταν οι πάνες της ήταν λερωμένες και μας ζητούσε να της τις αλλάξουμε αμέσως. Επίσης, απομονωνόταν όταν ήθελε να κάνει την ανάγκη της και συνήθως καταλάβαινε πότε θέλει να κάνει.
Κάπου διάβασα πως η διαδικασία μπορεί να κρατήσει και 6 εβδομάδες και πως τα περισσότερα παιδιά δείχνουν ενδιαφέρον για την τουαλέτα ανάμεσα στην ηλικία των 2 και των 3 χρόνων. Προσωπικά, πιστεύω πως κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, αλλά σίγουρα το ίδιο μας το παιδί θα μας δείξει κάποια σημάδια: η μικρή άρχισε να νιώθει άβολα, όταν οι πάνες της ήταν λερωμένες και μας ζητούσε να της τις αλλάξουμε αμέσως. Επίσης, απομονωνόταν όταν ήθελε να κάνει την ανάγκη της και συνήθως καταλάβαινε πότε θέλει να κάνει.
Τα παρακάτω είναι πορίσματα πραγματικής έρευνας*:
– Τα κορίτσια τυπικά δείχνουν ενδιαφέρον στο να χρησιμοποιήσουν μόνα τους την τουαλέτα στους 21 μήνες, ενώ τα αγόρια στους 25 μήνες.
– Η παραμονή στον παιδικό σταθμό ή επαγγελματική απασχόληση της μητέρας δεν έχει κανένα αντίκτυπο στην εκπαίδευση των παιδιών στο να πηγαίνουν χωρίς βοήθεια στην τουαλέτα.
– Τα παιδιά που μαθαίνουν να χρησιμοποιούν την τουαλέτα μπορεί να προχωρήσουν εύκολα από το ένα στάδιο στο άλλο (πρώτα να κάνουν τσίσα στο γιογιό, μετά να κάνουν κακά εκεί, μετά να μένουν στεγνά όλη νύχτα) ή μπορεί να κολλήσουν σ’ ένα δοσμένο στάδιο για μήνες και ακόμη, ωστόσο, να παραμένουν μέσα στο φυσιολογικό κανόνα.
– Το ξύλο ή η τιμωρία των παιδιών σας μετά από «ατυχήματα» μπορεί να οδηγήσει σε ανταγωνισμούς και δεν είναι αποτελεσματικός τρόπος για την εκπαίδευση στην τουαλέτα.
– Τα κορίτσια κατά μέσο όρο καταφέρνουν να εκπαιδευτούν μέχρι και τους 33 μήνες, ενώ τα αγόρια μέχρι και τους 37.
– Τα κορίτσια τυπικά δείχνουν ενδιαφέρον στο να χρησιμοποιήσουν μόνα τους την τουαλέτα στους 21 μήνες, ενώ τα αγόρια στους 25 μήνες.
– Η παραμονή στον παιδικό σταθμό ή επαγγελματική απασχόληση της μητέρας δεν έχει κανένα αντίκτυπο στην εκπαίδευση των παιδιών στο να πηγαίνουν χωρίς βοήθεια στην τουαλέτα.
– Τα παιδιά που μαθαίνουν να χρησιμοποιούν την τουαλέτα μπορεί να προχωρήσουν εύκολα από το ένα στάδιο στο άλλο (πρώτα να κάνουν τσίσα στο γιογιό, μετά να κάνουν κακά εκεί, μετά να μένουν στεγνά όλη νύχτα) ή μπορεί να κολλήσουν σ’ ένα δοσμένο στάδιο για μήνες και ακόμη, ωστόσο, να παραμένουν μέσα στο φυσιολογικό κανόνα.
– Το ξύλο ή η τιμωρία των παιδιών σας μετά από «ατυχήματα» μπορεί να οδηγήσει σε ανταγωνισμούς και δεν είναι αποτελεσματικός τρόπος για την εκπαίδευση στην τουαλέτα.
– Τα κορίτσια κατά μέσο όρο καταφέρνουν να εκπαιδευτούν μέχρι και τους 33 μήνες, ενώ τα αγόρια μέχρι και τους 37.
*Πηγή: Ιατρικό Κολέγιο του Ουϊσκόνσιν, Μιλκιγουόκι, Η.Π.Α..
RunnerMom 
Αφήστε απάντηση στον/στην Yianna Panou Ακύρωση απάντησης