Σήμερα γράφω για ένα θέμα που μας έχει απασχολήσει και μας απασχολεί πάρα πολύ τους γονείς που έχουμε παρουσία στα social media: τις φωτογραφίες των παιδιών μας στο διαδίκτυο.

Είδα πρόσφατα ένα πολύ χρήσιμο post στο instagram από τη Χριστίνα που ανεβάζει πάρα πολύ σημαντικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζουμε σαν γονείς στο διαδίκτυο. Η Χριστίνα αναφερόταν στο συγκεκριμένο post στο ψηφιακό αποτύπωμα των παιδιών μας.

Ψηφιακό αποτύπωμα είναι όλα τα ηλεκτρονικά «ίχνη» που αφήνουμε πίσω μας καθώς πλοηγούμαστε στο Internet.
Κάποια από αυτά είναι περιεχόμενο που οι ίδιοι συνεισφέρουμε εθελοντικά, όπως είναι το προφίλ μας στα κοινωνικά δίκτυα. Κάποια άλλα «ίχνη» είναι παθητικά, για παράδειγμα τα cookies που ένα online κατάστημα αποθηκεύει κ.ο.κ. 
Η εξέλιξη της τεχνολογίας βοηθά στη συλλογή όλο και περισσότερων δεδομένων όχι μόνο δικών μας αλλά και των παιδιών μας μέσω των αγαπημένων τους ηλεκτρονικών συσκευών, έξυπνων παιχνιδιών ή άλλων gadget που χρησιμοποιούν.

Θετικό vs αρνητικό αποτύπωμα

Το αποτύπωμα που προκύπτει από δικές μας αναρτήσεις στο διαδίκτυο (αυτό που μόνοι μας αφήνουμε δηλαδή) μπορεί να είναι θετικό ή αρνητικό. 

Αυτό εξαρτάται από τη συνολική παρουσία μας στο διαδίκτυο και αφορά τόσο αυτά που γράφουμε και τις φωτογραφίες που μας απεικονίζουν (δικές μας ή ανεβασμένες από άλλους), όσο και τον τρόπο που σχολιάζουμε σε άλλους.

Αυτό δεν αφορά μόνο εμάς, τους ενήλικες, αλλά και τα παιδιά μας όταν έχουν παρουσία στο διαδίκτυο μέσω των δικών μας δημοσιεύσεων ή μέσω των προσωπικών τους δημοσιεύσεων.

Κάτι που με αγχώνει πολύ είναι ακριβώς αυτή η παρουσία των παιδιών. Σαν μαμά θεωρώ ότι μπορώ να κρίνω το περιεχόμενο των αναρτήσεών μου και κατά πόσο θα «ακουλουθεί» τα παιδιά μου στο μέλλον θετικά ή αρνητικά. Δεν ξέρω, όμως, αν ισχύει το ίδιο για τα παιδιά.

Έχω σκεφτεί πολλές φορές «ευτυχώς δεν είχαμε social media όταν ήμουν μαθήτρια«. Πιστεύω ότι είναι πολύ πιθανό να ντρεπόμουν για όσα θα ανέβαζα. Είναι πολύ λογικό ίσως σε αυτή την ηλικία (της εφηβείας) να θες να ανεβάζεις φωτογραφίες σου που θα φαίνεσαι υπέροχος, που θα θες να δει «αυτός που σου αρέσει» στο σχολείο, που θα φαίνεται ότι είσαι λυπημένος σε μια ερωτική απογοήτευση. Δεν ξέρω πόσο συνειδητοποιημένα είναι τα παιδιά για αυτό το περιεχόμενο. Αυτή είναι η ουσία για μένα.

Το σημαντικό και ουσιαστικό είναι να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας και όχι να μην ανεβάζουμε οικογενειακές φωτογραφίες από όμορφες στιγμές μας. Πρέπει, σίγουρα, να  προστατεύουμε τα παιδιά μας από το περιεχόμενο που δημοσιεύουμε αλλά και να τα εκπαιδεύουμε να προστατεύουν και τα ίδια τον εαυτό τους όταν αρχίσουν να κάνουν χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών. «Τα μαθαίνουμε, κυρίως μέσα και από το δικό μας παράδειγμα, να σκέφτονται πολύ καλά πριν προβούν σε κάποια δημοσίευση. «

Ό,τι ανεβαίνει στο διαδίκτυο μπορεί να μείνει εκεί για πάντα.

Επιπλέον, «το παιδί οφείλει να κατανοήσει ότι με τον ίδιο ευγενικό τρόπο που φέρεται στην πραγματική ζωή θα πρέπει να φέρεται και κατά την ψηφιακή του δραστηριότητα.

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να «ποστάρει» υλικό που μπορεί να πληγώσει τα συναισθήματα κάποιου τρίτου.»

Είναι πολύ βασικό να τηρούμε αυτούς τους κανόνες, να κατανοήσουμε ότι το να βρίζουμε, να μιλάμε άσχημα και να ανεβάζουμε «περίεργο» περιεχόμενο στα social media στιγματίζει εμάς τους ίδιους και μας ακολουθεί για πάντα.

Δεν διαγράφεται ακόμα κι αν εμείς το διαγράψουμε επειδή ίσως το μετανιώσαμε. Όσο τα παιδιά μας μεγαλώνουν, πρέπει να τους το εξηγούμε και να είμαστε σίγουροι ότι το έχουν κατανοήσει όταν θα αρχίσουν να έχουν τα δικά τους κινητά τηλέφωνα κλπ.

Φωτογραφίες των παιδιών μας στα social media

Οι φωτογραφίες των παιδιών μας στα social media είναι ένα πολύ ιδιαίτερο θέμα που συχνά δημιουργεί «διαμάχες» στους γονείς.  

Μέχρι το τρίτο μου παιδί, σεβόμουν την επιλογή του συντρόφου μου να μην ανεβάζουμε τα δύο παιδιά μας στα social media. Όταν γέννησα το Λεωνίδα, αποδέχτηκε τελικά την επιθυμία μου να ανεβάζω φωτογραφίες όλης της οικογένειας. Βέβαια, πλέον ήμασταν όντως πιο ενημερωμένοι για το τι ακριβώς συμβαίνει με το διαδίκτυο και την ασφαλή πλοήγηση και πλήρως συνειδητοποιημένοι με αυτή μας την απόφαση.

Όταν αποφασίζεις να έχεις παρουσία στο διαδίκτυο οφείλεις να γνωρίζεις «πώς δουλεύει αυτό το πράγμα»! 

Το 2012, λίγο μετά τη γέννηση της κόρης μου, μαμά πρωτάρα, αποφάσισα να ασχοληθώ με το blogging. Όταν γράφεις για τη μητρότητα και τη φιλοσοφία της ζωής σου, τον τρόπο που σκέφτεσαι και πράττεις, θέλεις να μοιραστείς με τους αναγνώστες σου την αλήθεια σου, το γιατί σου, τους προβληματισμούς αλλά και την αγάπη που έχεις μέσα σου. Δεν μπορεί αυτό να διαχωριστεί από τα βιώματά σου, από τη ζωή σου με τα αυτά τα υπέροχα πλάσματα που ήρθαν και σου άλλαξαν τον τρόπο που βλέπεις τα πράγματα, σού έφεραν τα πάνω κάτω στην καθημερινότητά σου.

Τι πρέπει να προσέχουμε, όμως, όταν γράφουμε για τα παιδιά μας;

Ποιοι είναι, λοιπόν, οι βασικοί μου κανόνες όταν γράφω ή ανεβάζω για τα παιδιά μου στο ίντερνετ, ένα μέσο με αστείρευτη –πολλές φορές- κακία και μόνιμο αρχείο;

Αυτά που έχω στο νου μου είναι τα εξής:

1. Δεν αναφέρω ποτέ στοιχεία προσωπικά των παιδιών μου: σε ποιο σχολείο πηγαίνουν, πού ακριβώς μένουμε, το ακριβές πρόγραμμά μας και άλλα τέτοια.

2. Δεν ανεβάζω γυμνές φωτογραφίες των παιδιών μου. 

3. Κάθε φορά που περιγράφω μια ιστορία ή αναφέρομαι σε ένα περιστατικό με τα παιδιά μου προσπαθώ –προσπαθώ είπα 😁- να σκέφτομαι πώς θα νιώσουν τα παιδιά μου αύριο μεθαύριο αν το διαβάσουν τα ίδια ή αν το διαβάσει κάποιος φίλος τους. Δε θέλω τα παιδιά μου να ντραπούν, να νιώσουν άσχημα και σε καμία περίπτωση δε θέλω να τα κοροϊδέψει κάποιος ή να τα χρησιμοποιήσει κάποιος εναντίον τους στο μέλλον για οποιοδήποτε λόγο. Και τώρα που μεγάλωσαν λίγο έχουν όντως άποψη αν θα ντραπούν με την κοινοποίηση κάποιας αστείας ιστορίας τους ή κάποιας φωτογραφίας τους. Σε καμία περίπτωση δε θέλω να φτάσει η κόρη μου στην εφηβεία κι εγώ να γράφω λεπτομέρειες για το πώς συμπεριφέρεται με τα αγόρια κλπ… Αργεί ακόμα αλλά το έχω σκεφτεί!

4. Ρωτάω τον άντρα μου αν το παρατραβάω: Είναι πολύ σημαντικό να ξέρεις την άποψη του συντρόφου σου κάθε φορά που γράφεις κάτι για τα παιδιά σας. Ακόμα κι αν κάτι θέλω να το μοιραστώ οπωσδήποτε, αν ο άντρας μου μού ασκήσει βέτο, είναι πάρα πολύ σημαντικό για το γάμο μας, την ισορροπία του σπιτιού και της σχέσης μας να κάνω αυτές τις «περικοπές». Στο κάτω κάτω είναι σίγουρα πιο αντικειμενικός από εμένα που συχνά με παρασύρει η δημοτικότητα των άρθρων μου!

Έχω ακούσει πολλές φορές πολύ αρνητικά σχόλια για το ότι είμαι απερίσκεπτη ή ανεύθυνη, αλλά εννοείται πως δεν πρόκειται να απολογηθώ σε κανέναν που κάνω αυτό που πιστεύω σωστό και ούτε θα επιχειρηματολογήσω για να πείσω κανέναν.

Κάθε γονιός έχει το δικαίωμα να κάνει αυτό που θεωρεί σωστό για τα παιδιά και την οικογένειά του. Και φυσικά να αναλάβει όλη την ευθύνη και το βάρος κάθε πιθανής συνέπειας.

Αυτό που θέλω να πω για άλλη μια φορά είναι πως είναι πολύ σημαντικό να ακούμε το διπλανό μας,  τον συνάνθρωπό μας, να μην κρίνουμε τόσο εύκολα τους άλλους. Να έχουμε ανοιχτά τα αυτιά, το μυαλό μας και την αγκαλιά μας.