Η ανατροφή των παιδιών είναι ένα δύσκολο ταξίδι.

Ανυπομονούμε να διαμορφώσουμε μικρά, ακατέργαστα μυαλουδάκια και ζωές, ώστε να γίνουν οι καλύτερες εκδοχές του εαυτού τους και αγχωνόμαστε ότι ένα μικρό λάθος μπορεί να προκαλέσει στα παιδιά μας κάποιο τραύμα που θα το ακολουθεί για πάντα.

Ταυτόχρονα, όμως, έχουμε και το άγχος για όλα τα πρακτικά: διαβάσματα, δραστηριότητες, μαγειρέματα, ρούχα, παπούτσια, σιδέρωμα, σούπερ μάρκετ, καθαριότητα, τη δουλειά μας κλπ κλπ κλπ.

Και είναι φυσικό να νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να κρατήσουμε την υπομονή μας πάντα και να απαντάμε στα παιδιά με κατανόηση και ενσυναίσθηση και να διατηρούμε την ψυχραιμία μας και την ένταση της φωνής μας σε «χαμηλά ντεσιμπέλ»!

Η γονεϊκότητα έχει πολλές προκλήσεις. Μάς φέρνει αντιμέτωπους με τον τρόπο που μεγαλώσαμε, με τον τρόπο που νιώθαμε εμείς σαν παιδιά, αντιμέτωποι με τα δικά μας συναισθήματα. 

Και είναι πολύ συχνά δύσκολο να διαχωρίσουμε αυτά τα συναισθήματα από τον τρόπο που φερόμαστε στα παιδιά μας.

Νιώθουμε απογοητευμένοι, πιεσμένοι, έχουμε νεύρα και εκείνη την ώρα έρχεται ένα από τα παιδιά και θέλει να παίξουμε μαζί, θέλει να φάει, παίζει κρυφτό με τα αδέρφια του και χώνεται στα πόδια μας, φωνάζει δυνατά δίπλα στο αυτί μας… Τι κάνουμε εμείς; Μήπως μιλάμε ήρεμα; Μήπως εξηγούμε; Ακούγεται γνωστό το σενάριο;

Εκείνη τη στιγμή, λοιπόν, νιώθω πως είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχω να αντιμετωπίσω σαν γονιός. Νιώθω πως το να κρατήσω την ψυχραιμία μου όταν είμαι πτώμα και πελαγωμένη από τις εκκρεμότητες και τις υποχρεώσεις μου, είναι το πιο δύσκολο πράγμα στον κόσμο!

Το να εκφράζω τα συναισθήματά μου στα παιδιά ίσως με έχει βοηθήσει κάπως να το διαχειριστώ όλο αυτό. Παλιότερα ένιωθα πως πρέπει να φαίνομαι δυνατή, πώς πρέπει να κρύβω τα δυσάρεστα συναισθήματα για να μην τους στεναχωρήσω. Όμως, πραγματικά πιστεύω ότι τα παιδιά μας θα νιώθουν πιο άνετα να εκφράσουν το πώς νιώθουν και να μη νιώθουν ντροπή να δείχνουν αυτό που αισθάνονται, αν κάνουμε κι εμείς το ίδιο. 

Αυτό που έχω στο μυαλό μου όταν μοιράζομαι με τα παιδιά μου τα συναισθήματά μου είναι αρχικά να μην τους κατηγορήσω για το πώς νιώθω («Στεναχωρήθηκα που ανακατεύτηκα όταν τσακωθήκατε» αντί για «Με στεναχώρησες που χτύπησες τον αδερφό σου»). Αναλαμβάνω εγώ την ευθύνη των δικών μου συναισθημάτων. Δεν ρίχνω το φταίξιμο για τη δική μου συμπεριφορά στο παιδί. (Ένα σχετικό podcast έχει ανεβάσει η Ραφαέλα από το wholesome parenting).

Επίσης, αυτό που διάβασα πρόσφατα- και δυστυχώς το έκανα συχνά μέχρι τώρα- είναι να δικαιολογώ τις φωνές μου και τα ξεσπάσματά μου όταν νευρίαζα: «Συγγνώμη που φώναξα αλλά νευρίασα πολύ».

Μαθαίνουμε, με τον τρόπο αυτό, τα παιδιά ότι όταν νευριάζουν μπορούν να φωνάξουν και να σηκώσουν χέρι και να βγουν εκτός εαυτού κι …όποιον πάρει ο χάρος! Όχι, η αναστάτωσή μας δε δικαιολογεί τις πράξεις μας!!

Πρέπει εμείς να μάθουμε στα παιδιά το σωστό τρόπο διαχείρισης των συναισθημάτων τους. Μπορούμε να δοκιμάσουμε και να τους δείξουμε, γα παράδειγμα, ότι όταν νευριάζουμε μπορούμε να πάρουμε μια βαθιά ανάσα, να απομακρυνθούμε από την «πηγή νεύρων» μας για λίγο, να μετρήσουμε ως το 10, να γράψουμε τι θέλουμε να κάνουμε αυτή τη στιγμή («να εξαφανιστεί ο αδερφός μου»), να χτυπήσουμε ένα μαξιλάρι.

Κάποιο από αυτά θα δουλέψει – ανάλογα με την ηλικία του παιδιού μας, φυσικά. Ο μικρός μου γιος (4 ετών) όταν νευρίαζε άπλωνε κάποιες φορές το χέρι του και μας χτυπούσε. Στην αρχή του κάναμε παρατηρήσεις γιατί «δε γίνεται να περάσει έτσι το ότι χτύπησε τη μαμά!». Τότε αυτός νευρίαζε περισσότερο και αντιδρούσε χειρότερα. Κάποια στιγμή χτύπησε τον μπαμπά του και ο μπαμπάς τού είπε έλα να κάνουμε μια μεγάλη αγκαλιά να ηρεμήσουμε. Τις πρώτες φορές δίσταζε. Από τότε, όμως, όταν νευριάζει, αρχίζει να κλαίει και λέει «θέλω αγκαλιά να ηρεμήσω»!

Σκοπός μου είναι να τους δείχνω ΤΙ κάνω όταν νιώθω κάποιο συναίσθημα: πώς ηρεμώ από τα νεύρα, πώς φτιάχνω τη διάθεσή μου όταν είμαι στεναχωρημένη, πώς δημιουργώ κάτι ή διασκεδάζω όταν είμαι χαρούμενη!

Δε θέλω να τους φορτώσω την ευθύνη ούτε να τους αναγκάσω να με φροντίζουν και να με καλοπιάνουν για το πώς νιώθω.

Θέλω να καταλάβουν πως δε μοιράζομαι τα συναισθήματά μου, επειδή θέλω να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους ή μια απόφασή τους.

Θέλω να καταλάβουν ότι όλα τα συναισθήματα είναι αποδεκτά. Κανένα δεν είναι ντροπή, κανένα δεν πρέπει να το κρύβουν.

Θέλω να κλαίνε, να γελάνε, να ζουν έντονα και χαρούμενα, να είναι ελεύθερα να εκφραστούν!