Γιατί οι άνθρωποι είναι αγενείς (και γιατί δεν έχει να κάνει με εμάς)

Από τη φύση μου είμαι χαρούμενος, αισιόδοξος άνθρωπος, το έχω ξαναπεί. Πάντα κοιτούσα τη θετική πλευρά και έβλεπα το καλό στους ανθρώπους, την καλή τους πρόθεση. Και ακόμα το κάνω. Η φιλοσοφία μου στη ζωή είναι ότι ο κόσμος είναι γεμάτος φως, αγάπη και δυνατότητες να αδράξουμε.

Στην καθημερινότητά μου, όμως, μπορεί να έρθουν στιγμές που η φιλοσοφία αυτή φαίνεται να ξεθωριάζει. Μπορεί να βάλω τα κλάματα, να μη θέλω να συναντήσω κανέναν, να μην μπορώ να νιώσω αυτή την αίσθηση του πόσο όμορφος είναι ο κόσμος. Σαν να έρχεται κάποιος και να κλείνει όλους τους «θετικούς διακόπτες» μέσα στο κεφάλι μου.

Σε γενικές γραμμές, είμαι πολύ ευγενική, θέλω να πω τον καλό μου το λόγο και πάντα σκέφτομαι πριν πω οτιδήποτε κι αν υπάρχει περίπτωση να προσβάλει κάποιον άλλο ή να βλάψει τη σχέση μας.

Μου είναι δύσκολο να δεχτώ πώς οι άλλοι άνθρωποι μπορούν να είναι κακοί, αγενείς ή προσβλητικοί σε αγνώστους, αλλά και φίλους. Ειδικά παλιότερα, το έπαιρνα προσωπικά όταν οι άνθρωποι με προσέβαλλαν ή ήταν αδιάφοροι μαζί μου, πιστεύοντας ότι έφταιγε πραγματικά κάτι που είχα κάνει.

Είναι κάτι, όμως, πολύ ψυχοφθόρο και μπορεί να γίνει συχνά, ειδικά σε μένα που έχω αποφασίσει, έχω επιλέξει, να εκτίθεμαι καθημερινά μέσα από τα γραπτά μου και τις δημοσιεύσεις μου. Ξέρω καλά ότι οφείλω στον εαυτό μου (κι εγώ όπως και όλοι μας) να μην αφήνω τις απόψεις και τα αρνητικά συναισθήματα των άλλων να με επηρεάζουν.

Σίγουρα, δεν είναι εύκολο, ειδικά σε μια κοινωνία που μας έχει μεγαλώσει με το «τι θα πει ο κόσμος».

“How people treat other people is a direct reflection of how they feel about themselves.”

Paulo Coelho

Όμως, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι όταν κάποιος είναι αγενής χωρίς λόγο, ειδικά ένας άγνωστος, σπάνια είναι προσωπική η επίθεση, ακόμα κι αν κατά λάθος κάναμε κάτι για να τον εκνευρίσουμε.

Οι άνθρωποι δεν είναι κακοί για χόμπι ή επειδή είναι εναντίον μας. Είναι επειδή δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν οι ίδιοι σε κάποια κατάσταση.

Το να είμαστε αγενείς, τις περισσότερες φορές, ίσως είναι μια αντίδραση στον θυμό με τον εαυτό μας ή την ανεπάρκεια που πιθανόν νιώθουμε ότι έχουμε.

Ίσως νιώθουμε ότι δεν είμαστε αγαπητοί, ότι είμαστε ανεπιθύμητοι και χρειαζόμαστε έναν τρόπο να αντιμετωπίσουμε αυτά τα συναισθήματα δίνοντας στον εαυτό μας ένα alter ego που είναι αντιπαθητικό! (Αυτό το διάβασα, δεν το σκέφτηκα μόνη μου!😋).

Όταν διαπιστώνουμε ότι οι άνθρωποι είναι αγενείς μαζί μας στην καθημερινότητά μας, είναι πραγματικά κακοί με τον εαυτό τους. Και δεν το λέω με την έννοια «όποιος το λέει, είναι» που λέγαμε όταν ήμασταν παιδιά.

Φυσικα, δεν είμαστε, σε καμία περίπτωση, υποχρεωμένοι να δεχόμαστε όταν οι άλλοι δεν είναι καλοί μαζί μας, απλά δεν είναι κάτι που πρέπει να το πάρουμε προσωπικά.

Πιθανότατα, αυτοί οι άνθρωποι όντως έχουν πείσει τον εαυτό τους ότι είναι ανάξιοι αγάπης, και αυτή είναι η μεγαλύτερη τραγωδία από όλες.

Δεν χρειάζεται να εσωτερικεύσουμε, λοιπόν, την κακία, να τη βάλουμε μέσα μας, ως δικό μας σφάλμα. Μπορούμε απλά να αναγνωρίσουμε ότι το άτομο που είναι αγενές παλεύει με τα δικά του προβλήματα και χρειάζεται έναν τρόπο να τα αντιμετωπίσει.

Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις πράξεις και τις συμπεριφορές των άλλων, ωστόσο μπορούμε να ελέγξουμε το πώς θα αντιδράσουμε σε αυτές.

Εάν, τώρα, εμείς οι ίδιοι είμαστε αυτοί που φερθήκαμε με αγένεια, ήρθε η ώρα για αυτοστοχασμό!

Γιατί μιλάμε άσχημα στους ανθρώπους; Από τι προσπαθούμε να προστατευτούμε;

Μπορεί να σκεφτόμαστε συνεχώς αρνητικά πράγματα, όπως «Κανείς δε με συμπαθεί», «Ποιος θα ήθελε να είναι φίλος μου;». Μπορεί να έχουμε δημιουργήσει ένα τοξικό περιβάλλον μέσα στο κεφάλι μας, που μπορεί να μην βασίζεται καν στην πραγματικότητα.

Σίγουρα, χρειάζεται προσπάθεια και δουλειά για να αλλάξει αυτή η οπτική, να δούμε μέσα μας τα καλά μας και τους λόγους για τους οποίους είμαστε συμπαθείς και αγαπητοί και να αρχίσουμε να βλέπουμε το καλό και στους άλλους ξανά.

Δεν είναι εύκολη διαδικασία και για πολλούς απαιτεί θεραπεία και μήνες δουλειάς. Ωστόσο, μπορούμε σίγουρα να ξεκινήσουμε το ταξίδι μας πίσω στην «καλοσύνη» και την ευγένεια με το να είμαστε πιο ευγενικοί με τον εαυτό μας, πρώτα απ’όλα.

Οι αρνητικές αυτοκριτικές σκέψεις μας έχουν υπόσταση; Βασίζονται στην πραγματικότητα;

Πρέπει να προσπαθήσουμε να κοιτάξουμε τον εαυτό μας από μια εξωτερική οπτική γωνία και να μας υπενθυμίσουμε όλα τα μοναδικά και όμορφα χαρακτηριστικά μας. Έτσι, σιγά σιγά θα διώξουμε το θυμό μας και θα αναγνωρίσουμε τον τρόπο που αντιδρούσαμε πριν.

Πάντα είχα ακλόνητα την πεποίθηση ότι οι άνθρωποι είναι εγγενώς καλοί και κάνουν κακά πράγματα μόνο ως αντίδραση σε κακές καταστάσεις.

Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμόμαστε, είτε δεχόμαστε αγένεια, είτε γινόμαστε οι ίδιοι αγενείς, είναι ότι είμαστε από τη φύση μας καλοί και αξίζουμε να μας αγαπούν, ανεξάρτητα από το τι λέμε στον εαυτό μας ή τι μας λέει κάποιος άλλος.

Βγες στη δράση: Η αρχή του «κάνε κάτι»

Πρόσφατα διάβασα -ή μάλλον άκουσα- το βιβλίο του Mark Manson (το άκουσα με την εφαρμογή Auvril) «The subtle art of not giving a f*» (Η ευγενής τέχνη του να τα γράφεις όλα στα …!) Εδώ και χρόνια το γυροφέρνω αλλά τώρα ήρθε η ώρα του.

Πολύ ευχάριστα το άκουσα (περίπου 6μιση ώρες ακρόασης) και «κράτησα» πολλά από αυτά.

Ο συγγραφέας του είναι blogger και γράφει βιβλία αυτοβελτίωσης. Μεταξύ άλλων βιβλίων του, αυτά που σημείωσαν μεγαλύτερη επιτυχία ήταν τα The Subtle Art Of Not Giving a F*ck και Everything Is F*cked:A Book About Hope τα οποία βρέθηκαν στα best sellers των New York Times.

Σύμφωνα με τον Manson, το «κλειδί της ευτυχίας» είναι να σταματήσουμε να προσπαθούμε να είμαστε «θετικοί» όλη την ώρα και να γίνουμε καλύτεροι στον χειρισμό των αντιξοοτήτων.

«Στο διάολο η θετικότητα», λέει ο συγγραφέας. «Μερικές φορές τα πράγματα είναι σκατά και πρέπει να ζήσουμε με αυτό».

«Δεν γίνεται όλοι να είναι ξεχωριστοί – υπάρχουν νικητές και ηττημένοι στην κοινωνία. Ούτε είναι δίκαιο, ούτε είναι δικό μας φταίξιμο.»

Ο Μάνσον μας συμβουλεύει να γνωρίσουμε τους προσωπικούς μας περιορισμούς και να τους αποδεχτούμε. Αυτό, λέει, είναι η πραγματική πηγή ενδυνάμωσης.

Μόλις αποδεχτούμε τους φόβους, τα ελαττώματα και τις αβεβαιότητες μας – μόλις σταματήσουμε να τρέχουμε και να τα αποφεύγουμε και ξεκινήσουμε να αντιμετωπίζουμε τις επώδυνες αλήθειες – θα μπορούμε να βρούμε το κουράγιο και την αυτοπεποίθηση που απεγνωσμένα αναζητούμε.

Αυτό στο οποίο στάθηκα και μάλιστα το σημείωσα κιόλας εκείνη τη στιγμή, ήταν η αρχή του «Κάνε κάτι» που τόνισε ιδιαίτερα.

Η δράση, όπως λέει, δεν είναι μόνο το αποτέλεσμα του κινήτρου, αλλά και η αιτία του.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεσμεύονται για δράση μόνο αν αισθάνονται ότι έχουν ένα συγκεκριμένο κίνητρο ή όταν φοβούνται τις συνέπειες. Βρίσκουν τα κίνητρά τους με το συναίσθημα. Ξεκινούν κάτι μόνο όταν εμπνέονται από άλλους.

Αλλά, όπως τονίζει στο βιβλίο του ο Manson, υπάρχει ένα πρόβλημα με αυτό μας το σκεπτικό: συχνά οι αλλαγές και οι ενέργειες που χρειαζόμαστε περισσότερο στη ζωή μας εμπνέονται από αρνητικά συναισθήματα, που, όμως, την ίδια στιγμή, μας εμποδίζουν να αναλάβουμε δράση.

Αν κάποιος θέλει να χάσει βάρος, αλλά νιώθει τεράστιες ποσότητες ντροπής για το σώμα του, τότε το να πάει στο γυμναστήριο θα του φαίνεται βουνό, ακατόρθωτο.

Αν κάποιος θέλει να φτιάξει τη σχέση του με τη μητέρα του, τα συναισθήματα της κατάστασης (πληγωμένος, αγανάκτηση, αποφυγή) έρχονται σε αντίθεση με την απαραίτητη ενέργεια για να το διορθώσει (αντιπαράθεση, ειλικρίνεια, επικοινωνία).

Προηγούμενα τραύματα, αρνητικές προσδοκίες και συναισθήματα ενοχής, ντροπής και φόβου συχνά μας διώχνουν μακριά από τις ενέργειες που είναι απαραίτητες για να ξεπεράσουμε αυτά τα ίδια τα τραύματα, τις αρνητικές προσδοκίες και τα αρνητικά συναισθήματα.

Ο Μάνσον περιγράφει σε άρθρα του την αλυσίδα κινήτρων ως εξής: Δράση → Έμπνευση → Κίνητρο.

Οι ίδιες οι ενέργειές μας δημιουργούν περαιτέρω συναισθηματικές αντιδράσεις και εμπνεύσεις και μας παρακινούν για τις μελλοντικές σας ενέργειες. 

Αν δηλαδή δεν έχουμε το κίνητρο να κάνουμε μια σημαντική αλλαγή στη ζωή μας, να κάνουμε κάτι, οτιδήποτε πραγματικά, και στη συνέχεια να αξιοποιήσουμε την αντίδραση σε αυτή τη δράση ως τρόπο για να αρχίσουμε να παρακινούμε τον εαυτό μας.

«Εντάξει, το έκανα, υποθέτω ότι μπορώ να κάνω περισσότερα». 

Και σιγά σιγά μπορούμε να το πάρουμε από κει…

Βγαίνουμε από την comfort zone μας και αρχίζουμε, βήμα βήμα να μπαίνουμε στη «δράση».

Γι’ αυτό είναι υπέροχο να διαβάζεις… παίρνεις έμπνευση για τόσα πράγματα… αρκεί να μη μένουμε μόνο στη θεωρία!

Πώς να φροντίζουμε τον εαυτό μας

Η φροντίδα του εαυτού μας δεν είναι εγωισμός, δεν είναι παραίτηση από τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις μας. Ούτε σημαίνει ότι κάτι δεν κάνουμε καλά ειδικά στο ρόλο μας ως γονείς. Η αυτοφροντίδα είναι αυτοσυντήρηση. Είναι απαραίτητη για να γίνουν και όλα τα υπόλοιπα.

Αφορμή για το σημερινό άρθρο είναι μια συζήτηση που είχα πρόσφατα με μια καλή μου φίλη στο instagram για τις μαμάδες και τις ανάγκες τους. Συζητούσαμε για αυτά τα «παλιά μυαλά» ότι όταν κάνεις παιδί πρέπει να «αφήσεις» τον εαυτό σου, σχεδόν να παραιτηθείς από τις δικές σου ανάγκες. Σαν να πρέπει να «εκδικηθείς» με αυτόν τον τρόπο τον εαυτό σου που αποφάσισε να κανει παιδιά! Κι αυτές τις απόψεις τις έχουν μαμάδες! Και τις εκφράζουν επικριτικά στις άλλες μαμάδες δημιουργώντας τους ενοχές που θέλουν λίγο χρόνο για τον εαυτό τους, που θέλουν μια βόλτα με τον άνθρωπό τους χωρίς τα παιδιά, που αφήνουν τα παιδιά στις γιαγιάδες και τους παππούδες, που περιμένουν πώς και πώς να ανοίξουν τα σχολεία ακόμα κι αν δεν δουλεύουν.

Κι εγώ το ένιωθα αυτό κάποια στιγμή… Άφηνα τα παιδιά για να πάω διήμερο με τον άντρα μου και μου έλεγαν «γιατί τα έκανες, αν δεν τα θες μαζί σου;» Και να’τες οι ενοχές στο κεφάλι της μαμάς!!! (Που δεν τις έχω και δύσκολες…)

Έχω ξαναγράψει για τη σημασία να αγαπάμε και να φροντίζουμε τον εαυτό μας και το γνωστό σε όλους «αν δεν είναι καλά η μαμά, δεν είναι κανείς», αφού και στο αεροπλάνο, σε κρίσιμη στιγμή, η συμβουλή είναι «βάλε πρώτα εσύ μάσκα οξυγόνου για να μπορέσεις να βοηθήσεις και τους άλλους».

Σίγουρα η αυτοφροντίδα δεν αφορά μόνο τις μαμάδες και τους μπαμπάδες. Ο ορισμός της αυτοφροντίδας μπορεί να είναι (σίγουρα είναι) διαφορετικός για κάθε άτομο.
Η αυτοφροντίδα είναι πολύπλευρη και είναι απαραίτητο να την εφαρμόζουμε σε πολλούς τομείς της ζωής μας για έναν υγιή, ολοκληρωμένο τρόπο ζωής!

Γράφω παρακάτω τις βάσεις για την αυτοφροντίδα, όπως τις βλέπω εγώ, ώστε να μας προσέχουμε στην καθημερινότητά μας:

  1. Ψυχική φροντίδα: Η ψυχική αυτο-φροντίδα είναι το θεμέλιο μιας υγιούς στάσης ζωής. Αφορά την ανάπτυξη εκείνων των δεξιοτήτων και των γνώσεών που θα μας βοηθήσουν στη μείωση του άγχους και την ενίσχυση της δημιουργικότητάς μας.
    Για τη φροντίδα της ψυχικής μας υγείας, μπορούμε να δοκιμάσουμε αυτές τις ιδέες:
    – Να γράφουμε σε ένα ημερολόγιο
    – Να περπατήσουμε
    – Να κάνουμε ένα διάλειμμα από την τεχνολογία και το διαδίκτυο
    – Να κάνουμε διαλογισμό, να δουλέψουμε το μυαλό μας με έναν νέο τρόπο. Στα παραπάνω, μπορούμε να προσθέσουμε και την επικοινωνία μας με ένα ψυχολόγο, η επαφή με τον οποίο για μένα δεν είναι απαραίτητη όταν έχουμε κάποιο σοβαρό πρόβλημα αλλά και «προληπτικά» όταν θέλουμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας να βελτιωθεί, να βρει νέους δρόμους να διαχειρίζεται τα θέματα που τον απασχολούν.
  2. Συναισθηματική φροντίδα: Συναισθηματική αυτοφροντίδα σημαίνει να προσέχουμε την καρδιά και το μυαλό μας και να είμαστε επιεικείς με τον εαυτό μας.
    Μπορούμε να δοκιμάσουμε:
    – Να καταγράψουμε τις μικρές μας καθημερινές νίκες
    – Να θέσουμε όρια στο χρόνο και την ενέργειά μας
    – Να ζητάμε βοήθεια από άλλους όταν τη χρειαζόμαστε.
  3. Η αυτοφροντίδα στο σώμα μας: Είναι η φροντίδα της σωματικής μας υγείας, η οποία με τη σειρά της αυξάνει την αυτοεκτίμησή μας. Να τρώμε θρεπτικά γεύματα, να ασκούμαστε με συνέπεια, να κοιμόμαστε σωστά και να φροντίζουμε την υγιεινή μας.
    Μπορούμε να δοκιμάσουμε αυτές τις ιδέες:
    – Να πίνουμε περισσότερο νερό
    – Να δοκιμάσουμε ένα νέο μάθημα προπόνησης/βίντεο YouTube
    – Να κοιμηθούμε περισσότερο
    – Να τρώμε γεύματα που πράγματι έχουν κάτι να προσφέρουν στον οργανισμό μας.
  4. Πνευματική αυτοφροντίδα: σημαίνει συμμετοχή σε δραστηριότητες και πρακτικές που μπορούν να μας δώσουν μια αίσθηση κατεύθυνσης ή σκοπού. Αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να βρούμε περισσότερο νόημα στη ζωή και να αισθανόμαστε προσγειωμένοι.
    Μπορούμε να δοκιμάστε αυτές τις ιδέες:
    – Να ορίσουμε τις αξίες μας και τι σημαίνουν για την ύπαρξή μας
    – Να εστιάσουμε τη σκέψη μας, να συγκεντρωθούμε
    – Να περνάμε χρόνο στη φύση
  5. Το περιβάλλον που ζούμε: Εννοώ τη φροντίδα για τον χώρο στον οποίο ζούμε και εργαζόμαστε. Αυτό μπορεί να είναι πολύ ευεργετικό για να αισθανόμαστε χαλαροί και να είμαστε σε θέση να «ευδοκιμήσουμε» στο χώρο γύρω μας.
    Μπορούμε να δοκιμάσουμε αυτές τις ιδέες:
    – Να ξεκαθαρίσουμε τα περιττά από το χώρο μας, να απομακρύνουμε τα περιττά
    – Να τακτοποιήσουμε το χώρο μας με τον τρόπο που μας αρέσει, μας κάνει να νιώθουμε άνετα και μας εξυπηρετεί
    – Να μη χάνουμε ευκαιρίες να βγαίνουμε βόλτα έξω στη φύση
  6. Κοινωνική αυτοφροντίδα: η σύνδεση με τους φίλους και την οικογένειά μας και την καλλιέργεια υγιών σχέσεων. Αυτό μας βοηθά να δημιουργήσουμε την αίσθηση της αποδοχής και του ανήκειν.
    Μπορούμε να δοκιμάσουμε αυτές τις ιδέες:
    – Να περάσουμε χρόνο με τους αγαπημένους μας
    – Να τηλεφωνήσουμε στην οικογένεια ή τους συγγενείς μας εάν δεν είναι κοντά
    – Να γίνουμε μέλος μιας ομάδας ή να βρούμε μια κοινότητα για να συνεισφέρουμε, να μη χάνουμε ευκαιρίες για συναναστροφές με άλλους.
  7. Ψυχαγωγική αυτοφροντίδα: το να κάνουμε τα αγαπημένα μας χόμπι και να βιώνουμε νέα πράγματα. Αυτό μας βοηθά να ξεφύγουμε από τις καθημερινές προκλήσεις στη ζωή και να μπορούμε να απολαύσουμε τα μικρά πράγματα στη ζωή.
    Μπορούμε να δοκιμάσουμε αυτές τις ιδέες :
    – Να αφιερώσουμε χρόνο για να είμαστε δημιουργικοί και να κάνουμε τα χόμπι που μας διασκεδάζουν και μας κάνουν να νιώθουμε όμορφα
    – Να μη διστάσουμε να αλλάξουμε την καθημερινότητά μας
    – Να βρούμε ένα νέο χόμπι για να δοκιμάσουμε
    – Να δοκιμάζουμε νέα πράγματα, να πηγαίνουμε εκδρομές.

Η αληθινή αυτοφροντίδα δεν είναι να κάνουμε μάσκα προσώπου και να τρώμε πίτσες, αλλά να χτίζουμε μια ζωή από την οποία δεν χρειάζεται να ξεφεύγουμε τακτικά.

Η αυτοφροντίδα είναι να γίνουμε το άτομο που ξέρουμε ότι θέλουμε και το άτομο που προοριζόμαστε να γίνουμε.

Κάποιος με αληθινή αυτοφροντίδα ξέρει ότι οι μάσκες προσώπου και οι πίτσες είναι τρόποι για να απολαύσουμε τη ζωή και να μην ξεφεύγουμε από αυτήν.

Η αυτοφροντίδα είναι να βρούμε έναν τρόπο να αποδεχτούμε τον εαυτό μας γι’ αυτό που είμαστε, χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε σκόπιμα διαλείμματα όπως μια μάσκα το δίμηνο και να το αποκαλούμε αυτό «χρόνο αυτοφροντίδας».

Ένας κόσμος στον οποίο η φροντίδα του εαυτού θεωρείται ένα ζήτημα για «influencers», «όμορφους, πετυχημένους και πλούσιος», αντί να δείχνει τον αγώνα που απαιτείται με τον εαυτό μας, είναι ένας κόσμος που πρέπει να αλλάξει.

Δεν είναι εύκολο να φροντίσουμε τον εαυτό μας. Απαιτεί μεγάλη προσπάθεια. Ακούγεται ίσως αποθαρρυντικό, αλλά σίγουρα αξίζει τον κόπο.

Ας συνδεθούμε στο Instagram, το Twitter και το Facebook, θα ήθελα να γνωριστούμε καλύτερα, να δημιουργήσουμε μια κοινότητα 🙂
Πείτε μου στα σχόλια τις προτάσεις σας και άλλα θέματα για τα οποία θα θέλατε να γράψω — ανυπομονώ να τα δω.
Εκτιμώ τόσο πολύ που αφιερώνετε το χρόνο σας και διαβάζετε τα κείμενά μου. Μοιραστείτε το με τους φίλους και την οικογένειά σας εάν το βρήκατε χρήσιμο, κάντε κλικ στο αντίστοιχο κουμπί για να με ακολουθήσετε.
Να έχετε μια όμορφη μέρα!

Γιατι βιαζομαστε να μεγαλωσουν τα παιδια μας

Αυτή την περίοδο σκέφτομαι συχνά αυτό που έγραφα και στο τέλος του τελευταίου μου άρθρου: να χαρούμε κάθε φάση των παιδιών μας, χωρίς να βιαζόμαστε να μεγαλώσουν και να «περάσουν στο επόμενο στάδιο».

Όπως έγραφα, λοιπόν, στα δυο πρώτα μου παιδιά δεν κατάφερα να το κάνω, δυστυχώς. Πελάγωνα με τις δουλειές, έλεγα άντε πότε θα μεγαλώσουν να κάθονται πιο εύκολα όταν πίνω καφέ, πότε θα ξεπεταχτούν να μπορώ να τα αφήνω πιο εύκολα, πότε θα αρχίσουν να κοιμούνται όλο το βράδυ κλπ κλπ. 

Όλο κάτι περίμενα να γίνει… πάντα κάτι περίμενα να γίνει. 

Θυμάμαι όταν η κόρη μου ήταν λίγων μηνών, ο άντρας μου μου είπε κάποια στιγμή: ρε Βασούλα, δεν παίζεις καθόλου με το μωρό, δεν το ευχαριστιέσαι. Και είχε δίκιο -αν και όταν το άκουσα δε μου πολυάρεσε!

Το έχω μετανιώσει πολύ και προσπάθησα να επανορθώσω, καθώς μεγαλώνουν τα παιδιά, αλλά και στο τρίτο μου παιδάκι. Γιατί πραγματικά ποτέ δεν είναι αργά!!

Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας συνεχώς ότι η κάθε περίοδος που περνά δε θα ξανάρθει.

Θέλω να χαρώ τις στιγμές που είναι βρέφος και μπορώ να μυρίζω την υπέροχη μωρουδίστικη μυρωδιά του και να το κρατάω αγκαλιά και να του λέω τραγουδάκια.

Να χαρώ τις στιγμές που μας χαρίζει τα πρώτα του χαμόγελα, που απλώνει πρώτη φορά τα χέρια του σε μας, που αρχίζει και κάθεται στον πωπό του, που αρχίζει και τρώει κρέμα, που αρχίζει να αλλάζει πλευρό, να μπουσουλάει, να στέκεται όρθιο, να περπατάει…

Μετά, που θα πάει σχολείο, θα κάνει τους πρώτους φίλους, τις πρώτες απόπειρες κοινωνικοποίησης… Και σιγά σιγά θα μεγαλώνει και θα μαθαίνει νέα πράγματα, θα μπορεί να κάνει μαζί μας πιο περίπλοκες συζητήσεις, θα έχει απορίες και προβληματισμούς.

Όλα αυτά πρέπει να τα χαρούμε οι γονείς, να τα απολαύσουμε. Γιατί πάντα η επόμενη φάση να μας φαίνεται ευκολότερη;

Κάθε φάση έχει τα δικά της «αγκαθάκια», τις δικές της δυσκολίες.

Στο κάτω κάτω γιατί κάνουμε παιδιά;

Για να τα μεγαλώσουμε και να λέμε ότι έχουμε απογόνους; Ή για να περάσουμε υπέροχα και γεμάτα όλα αυτά τα χρόνια που θα μένουμε μαζί τους και θα «μεγαλώνουμε» παρέα;

Οι περισσότεροι από εμάς, άλλωστε, πόσες φορές δεν έχουμε σκεφτεί: «Δε θα ήταν ωραίο να μπορούσα να γίνω ξανά παιδί, χωρίς όλο το άγχος της δουλειάς μου και την πίεση να πετύχω;»

Έχουμε, όμως, σκεφτεί ότι πολλά παιδιά σήμερα, με τις απαιτήσεις που έχουμε οι γονείς, νιώθουν το ίδιο άγχος που νιώθουν οι ενήλικες;

Με τον τρόπο που σκεφτόμαστε κινδυνεύουμε να «χάσουμε το παιδί» στην παιδική ηλικία. Ξεχνάμε το πόσο πολύτιμη είναι η παιδική ηλικία, πόσο σημασία έχουν οι  επιθυμίες και, πάνω απ’ όλα, οι ανάγκες ενός μικρού παιδιού.

Μιλάμε για τα μικρά παιδιά, όλο και περισσότερο, ως «αντικείμενα – εμπορεύματα» στα οποία πρέπει να «επενδύσουμε» για μελλοντικές αποδόσεις.  Αγχωνόμαστε για το μέλλον των παιδιών μας και φτάνουμε σε σημείο να «επιμελούμαστε» τόσο πολύ τις εμπειρίες ζωής των παιδιών μας, με τρόπο που θα φαινόταν, στις προηγούμενες γενιές, αρκετά αφύσικος, ίσως ακόμη και χωρίς χαρά και ξεγνοιασιά.

Σε μια κουλτούρα που δίνει έμφαση στην επιτυχία, στο να «είμαστε καλύτεροι από τους άλλους», να τα κάνουμε όλα «πρώτοι», τα παιδιά βομβαρδίζονται καθημερινά και πιέζονται να μεγαλώσουν πολύ γρήγορα.

Πιέζονται να μάθουν να διαβάζουν και να μετρούν ακόμη και πριν προλάβουν να περπατήσουν.

Πιέζονται να ξεπεράσουν τα άλλα παιδιά στην τάξη, ακόμη και στο νηπιαγωγείο.

Πιέζονται να είναι αυτάρκη, παραγωγικά και πειθαρχημένα.

Πιέζονται να μιλάνε χαμηλόφωνα, να μην σηκώνονται από το τραπέζι όταν βγαίνουμε έξω, να μην λένε τις ξεκαρδιστικές παιδικές ιστορίες τους.

Αυτή η «βιαστική παιδική ηλικία» δημιουργεί αδικαιολόγητο άγχος στα παιδιά, που πολλοί ψυχολόγοι πιστεύουν ότι μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες.

Η «ενηλικιοποίηση»

Διάβασα κάπου τον όρο «adultify» (ενηλικιοποίηση), το να συμπεριφερόμαστε στα παιδιά σαν να είναι ενήλικοι και να έχουμε από αυτά αντίστοιχες απαιτήσεις. Εκεί έγραφε, επίσης, ότι πολλά παιδιά υποφέρουν από προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το άγχος, πολλά παιδιά έχουν μπλοκάρει τις μαθησιακές τους δεξιότητες λόγω της κακής μνήμης εξαιτίας αυτού του άγχους και του υπερβολικού φόβου της αποτυχίας.

Ο Δρ David Elkind, συγγραφέας του The Hurried Child, συμβουλεύει τους γονείς να αφήνουν τα παιδιά να γίνουν παιδιά. Η έρευνά του δείχνει ότι οι μαθητές είναι πιο πιθανό να έχουν επιτυχία στο σχολείο, εάν δεν βιάζονται να περάσουν την πρώιμη παιδική τους ηλικία από γονείς που υπερεκτιμούν τις ικανότητές τους και τους εκθέτουν υπερβολικά σε ακαδημαϊκές πιέσεις.

«Τα παιδιά έχουν ένα βαρύ φορτίο να σηκώσουν όταν αισθάνονται ότι η απόδοσή τους συνδέεται με την αγάπη που λαμβάνουν και απογοητεύουν τους γονείς τους εάν δεν έχουν επιτυχία. Αυτά τα συναισθήματα μεταφέρονται ακόμη και στην ενήλικη ζωή τους

Τι μπορούμε να κάνουμε

Πρέπει να κάνουμε ό, τι μπορούμε για να «βγάλουμε τις παρωπίδες» και να δούμε τον κόσμο μέσα από τα μάτια των μικρών παιδιών – μια αλλαγή στην οπτική μας που μπορεί να μας επιτρέψει να τα κατανοήσουμε καλύτερα και να καλλιεργήσουμε τις μοναδικές τους ικανότητες.

Πρέπει να θυμόμαστε ότι το παιχνίδι, η ανεμελιά, ο χρόνος που «δεν έχουν τίποτα να κάνουν», είναι σημαντικό μέρος της παιδικής ηλικίας. Βοηθά τα παιδιά να διώχνουν το άγχος, να ενισχύουν τη δημιουργικότητά τους και να ζουν την εμπειρία της χαράς.

Οι ενήλικες δεν πρέπει να μετατρέπουμε το παιχνίδι σε δουλειά και δεν πρέπει να προσπαθούμε πάντα να διδάξουμε τα παιδιά κατά τη διάρκεια της περιόδου παιχνιδιού τους.

Πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι αδύνατο να επιταχύνουμε τη συναισθηματική ωρίμανση στα παιδιά μας. Τα παιδιά μπορεί να συμπεριφέρονται ως μεγάλα, αλλά δεν αισθάνονται μεγάλα. Μπορεί να μιλούν «ενήλικα», ενώ τα συναισθήματά τους φωνάζουν «παιδί».

Σε τελική ανάλυση, η παιδική ηλικία είναι ένα σημαντικό μέρος της ζωής και θα πρέπει να τη σεβόμαστε και να την εκτιμούμε. Τα παιδιά έχουν δικαίωμα στην παιδική τους ηλικία και δεν πρέπει να τα βιαστούμε να περάσουν από αυτό το στάδιο.

Είναι πιο ξεκάθαρο από ποτέ ότι τα μικρά παιδιά δεν είναι απλώς μικροενήλικες και νομίζω ότι οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί και γονείς θα συμφωνούσαν ότι ο αναπτυσσόμενος εγκέφαλός τους δεν είναι πραγματικά σχεδιασμένος για να ανταπεξέρχεται στα προγράμματα και τους ρυθμούς ενηλίκων.

Πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να δούμε τον κόσμο από τη σκοπιά ενός παιδιού.

Να τους δώσουμε το χρόνο που χρειάζονται να κάνουν τα βήματά τους, να μάθουν τον κόσμο αυτό με τους δικούς τους ρυθμούς.

Να μη βιαζόμαστε να μεγαλώσουν, να μη βιαζόμαστε να ανεξαρτητοποιηθούν.

Όποιος έχει δει το θαύμα στο πρόσωπο ενός παιδιού όταν βλέπει μια πεταλούδα να προσγειώνεται σε ένα λουλούδι, καταλαβαίνει ότι η μάθηση ξεπερνά πολύ τα όρια της τάξης, τα όρια της ενήλικης επεξήγησης, τα όρια του δικού μας τρόπου σκέψης.

Ως γονείς, προσπαθούμε πάντα να διδάξουμε καλά πράγματα στα παιδιά μας, αλλά αν είμαστε πρόθυμοι, μπορούμε να μάθουμε πολλά για τη ζωή απλώς με το να είμαστε παρόντες και να δίνουμε την προσοχή που χρειάζονται τα παιδιά μας.

Όσο μεγαλώνουμε, συλλέγουμε γνώσεις που εμπλουτίζουν τη ζωή μας, αλλά δεν χρειάζεται πραγματικά να «μεγαλώνουμε» για να την απολαύσουμε και να ζήσουμε.