Την τελευταία περίοδο, κάθε φορά που περπατάω, όσο αντέχω με τη ζέστη στη σχετικά δυσκίνητη φάση μου, διαπιστώνω ότι θαυμάζω τη φύση και τη χαρά της δημιουργίας, με πιάνω να παρακολουθώ έντονα πώς η φύση προχωράει, πώς συνεχίζει δίπλα μας να ξεδιπλώνεται -όσο κι αν τη δυσκολεύουμε.
Οι πάπιες, οι φαλαρίδες όπως λέμε αυτό το συγκεκριμένο είδος εδώ στο Αιτωλικό, όλη αυτή η ορνιθοπανίδα στη λιμνοθάλασσα, είναι εδώ παρούσες, γεμάτες ζωή. Ο ήλιος λάμπει, τα νερά γυαλίζουν τόσο όμορφα από κάτω.
Δεν σταματούν όταν υπάρχει πανδημία ή όταν υπάρχει οποιοδήποτε άλλο είδος κρίσης στον κόσμο. Πόσα μπορούμε να μάθουμε από αυτούς!
Έχω αναφέρει και στο παρελθόν στο instagram, στο podcast ή στο blog μου ότι γενικά αγαπώ τον τόπο μου και δε θα βαρεθώ να θαυμάζω τις ομορφιές του. Επιπλέον, έχω μια εγγενή –default όπως έγραψα και στο προηγούμενο γενέθλιο άρθρο μου– τάση να απολαμβάνω τα μικρά πράγματα.
Και κάθε φορά που βγαίνω βόλτα να περπατήσω αισθάνομαι σχεδόν ευτυχισμένη. Ζεστό αεράκι. Γαλάζιος ουρανός. Φυλλώδη δέντρα και ένας ήλιος τόσο λαμπερός που πονάει τα μάτια σου.
Έχεις καθίσει ποτέ να ακούσεις τα πουλιά να κελαηδούν και να τα παρατηρήσεις στα δέντρα και στα καλώδια του ρεύματος;
Όταν έχουμε κακή διάθεση, σχεδόν περιμένουμε όλα γύρω μας να είναι ασπρόμαυρα. Ζοφερά και κρύα. Αλλά δεν είναι.
Και όταν τα πουλιά συνεχίζουν να τραγουδούν, σκέφτομαι ότι είναι ένα δείγμα μιας κανονικότητας, ένα δείγμα ότι η ζωή συνεχίζεται.
Είναι σοκαριστικό αν σκεφτούμε πόσο γρήγορα μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα. Πόσο γρήγορα μπορούμε να «αναπηδήσουμε», να έρθουν τα πάνω κάτω στη ζωή μας.
Όλοι εμείς που γεννηθήκαμε τη δεκαετία του ’80 δεν σχετιζόμαστε με τις δυσκολίες των προηγούμενων γενεών και, μέχρι ένα σημείο, αυτό είναι καλό. Δεν περάσαμε τα δύσκολα των γονιών, ή ακόμα περισσότερο των παππούδων μας.
Βέβαια, κι η δική μας γενιά έχει περάσει και περνάει άλλου είδους δυσκολίες με επαγγελματική αποκατάσταση, πανδημίες και άλλες κρίσεις πολιτικές και κοινωνικές.
Ένα πράγμα που είναι σημαντικό, όποτε κι αν έχεις γεννηθεί είναι η ανθεκτικότητα και η ελπίδα. Το να αποδέχεσαι τις δυσκολίες, να προσπαθείς να τις αντιμετωπίσεις, αλλά χωρίς να χάνεις την ελπίδα σου για το καλύτερο μέλλον που έρχεται.
Είναι πολύ σύνηθες πλέον, ακόμη και διαδεδομένο, να δημοσιεύουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «Είναι εντάξει να μην είσαι καλά», τοξική θετικότητα κλπ, δε γίνεται να είμαστε όλοι αισιόδοξοι, δεν είναι λογικό κλπ κλπ.
Και αυτό είναι αλήθεια.
Δε γίνεται να σου πηγαίνουν όλα στραβά, όπως λες, και να μη σε αγγίζει.
Όμως, κι αν δε σου πηγαίνουν όλα στραβά;
Μήπως έχουμε μάθει να τα βλέπουμε στραβά;
Μήπως ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα επηρεάζει και το πώς νιώθουμε γενικότερα;
Μήπως υπάρχουν κάποια πράγματα που όντως πάνε καλά;
Αν αγχώνεσαι με όλες τις υποχρεώσεις σου, τις εκκρεμότητές σου, όμως, έχεις επιλέξει εσύ να είσαι δραστήριος και πολυπράγμων;
Αν έχεις χάσει τη δουλειά σου και δυσκολεύεσαι οικονομικά, είσαι, όμως, υγιής και έχεις γύρω σου την αγαπημένη σου οικογένεια;
Αν έχεις χάσει αγαπημένο σου πρόσωπο, τον άνθρωπό σου, δεν ξεπερνιέται… όμως, αναγκάζεσαι να προχωρήσεις.
Αυτό λέω. Δεν ξεχνάς. Όμως, προχωράς. Είτε γιατί έχεις την υπόλοιπη οικογένειά σου, είτε γιατί απλά δε γίνεται να τα παρατήσεις. Πρέπει να σφίξεις τα δόντια και να συνεχίσεις. Όσο αδιανόητο κι αν σου φαίνεται.
Σίγουρα, δε θα είσαι πάντα καλά. Θα έρθουν κι αυτές οι δύσκολες μέρες που δε θες να σηκωθείς από το κρεβάτι.
Δεν πειράζει να έχεις δύσκολες μέρες -φυσιολογικό είναι. Όπως και το να στεναχωριόμαστε για το πώς έχουν τα πράγματα.
Είναι εντάξει να μην είμαστε καλά και να το περνάμε κι αυτό.
Κι αν το θέμα μας είναι βαθύτερο και δύσκολα διαχειρίσιμο, να ζητήσουμε τη βοήθεια ειδικού, κάποιου ψυχολόγου.
Γιατί αυτό είναι η τοξική θετικότητα. Να καταπίνουμε τα δυσάρεστα, χωρίς να τα αναγνωρίζουμε, χωρίς να τα αποδεχόμαστε. Να συμπεριφερόμαστε σαν να μην υπάρχουν.
Έτσι, όμως, αυτά θα συσσωρεύονται μέσα μας και κάποια στιγμή θα σκάσουν. Με νεύρα, με ασθένεια, με κατάθλιψη, με ό,τι φανταστείς.
Γιατί τα δυσάρεστα συναισθήματα δεν εξαφανίζονται αν τα αγνοείς.
Πρέπει να τα αποδεχτείς και να προχωρήσεις. Αυτή είναι η αισιοδοξία. Το συναίσθημα ότι όλα θα πάνε καλά, ακόμα κι αν η κατάσταση δε σου δείχνει κάτι τέτοιο.
Αν, λοιπόν, δεν αποδεχόμαστε τα δυσάρεστα συναισθήματα ή τα αναδεικνύουμε στο βασικό τρόπο που βλέπουμε και αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα γύρω μας, βυθιζόμαστε σε μια αρνητικότητα για πολύ καιρό.
Αυτό, όμως, δε μας δίνει περισσότερες μέρες στη ζωή μας, σωστά; Ούτε, φυσικά, μας βοηθάει στη λύση των προβλημάτων μας.
Δεν πρόκειται να «πάρουμε πίσω» αυτούς τους μήνες στο μέλλον.
Δεν πρόκειται να λάβουμε μπόνους μήνες στο τέλος της ζωής μας επειδή επιζήσαμε από μια δύσκολη κατάσταση, επειδή, πχ, τα καταφέραμε στην καραντίνα του COVID-19.
Βλέπω μερικούς ανθρώπους να φωνάζουν «Δεν υπάρχει τίποτα θετικό εδώ»!
Έχω μια φιλική υπενθύμιση για αυτούς τους ανθρώπους: δεν έχεις χρόνο αυτή τη στιγμή. Αυτό δεν είναι πρόβα τζενεράλε. Αυτή είναι η ζωή σου.
Κάθε μέρα που περνάς στη δυστυχία είναι άλλη μια μέρα που δεν θα επιστρέψει ποτέ.
Το ξαναλέω. Δεν υπάρχουν μέρες μπόνους. Βλέπω πολλούς ανθρώπους να λένε ότι όλα είναι σε αναμονή αυτή τη στιγμή, είναι στάσιμα. Αλλά δεν είναι. Η ζωή προχωρά. Η ζωή μας προχωρά και μπορούμε να αποφασίσουμε αν θα ζήσουμε ή θα περιμένουμε.
Όπως διάβασα πρόσφατα και στο νέο βιβλίο του Στέφανου Ξενάκη «Όταν δεν μπορείς να δεις το καλό, δεν μπορείς και να το ζήσεις. Κι όταν δεν μπορείς να το ζήσεις, δεν μπορείς και να το αναπαραγάγεις. Και νομοτελειακά οδηγείσαι σε μια μίζερη ζωή.» («ΝΑΙ», Εκδ. KEY BOOKS)
Ο συγγραφέας Ryan Holiday έχει ένα podcast που ονομάζεται Daily Stoic. Τον τελευταίο καιρό, μιλούσε για το Alive Time versus Dead Time, κάτι για το οποίο του μίλησε ο συγγραφέας Robert Greene. Σύμφωνα με τον ίδιο, μπορούμε να περάσουμε τον χρόνο μας με έναν από τους δύο τρόπους, παθητικά (Dead Time), όπου απλώς αφήνουμε τη ζωή να μας συμβεί, και ενεργά (Alive Time), όπου μαθαίνουμε, δοκιμάζουμε νέα πράγματα, και συνειδητά επιλέγουμε πώς να περνάμε τον χρόνο μας.
Ένα από τα αγαπημένα μου που διάβασα αυτήν την περίοδο (ή το άκουσα στο Daily Stoic, δε θυμάμαι…) είναι «Μη ρωτάς γιατί συμβαίνει σε μένα, αναρωτήσου γιατί συμβαίνει αυτό για μένα».
Δεν αφήνουμε απλά τη ζωή να μας συμβεί κι εμείς είμαστε πάντα το θύμα. Έχουμε περισσότερο έλεγχο πάνω στη ζωή μας. Τουλάχιστον για το πώς αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα και τελικά πώς αντιδρούμε.
Όπως είπαν οι Στωικοί, δεν μπορούμε να ελέγξουμε τι συμβαίνει στον κόσμο, αλλά μπορούμε να ελέγξουμε πώς αντιδρούμε σε αυτόν. Δεν μπορώ να πω ότι έχω ασχοληθεί ιδιαίτερα με το Στωικισμό, όμως ένα podcast του αγαπημένου μου #giatioxi της Δέσποινας Κανάκογλου με έβαλε στη διαδικασία να το ψάξω λίγο παραπάνω.
Οι στωικοί, λοιπόν, είχαν συναισθήματα, αλλά δεν τους άφησαν να κυβερνήσουν τη ζωή τους. Είχαν υπόψη τους τις εμπειρίες που περνούσαν και ενεργούσαν ενσυνείδητα. Αγαπούσαν και εκτιμούσαν τη ζωή περισσότερο από τον καθένα.
Δεν μπορούμε να ελέγξουμε το χάος που στροβιλίζεται γύρω από την πανδημία. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να είμαστε εδώ τώρα και όχι απλώς να το εκμεταλλευτούμε στο έπακρο, αλλά πραγματικά να προσπαθήσουμε να απολαύσουμε τις νέες εμπειρίες, τα νέα βιώματα, τις διαφορετικές στιγμές και συγκυρίες, είτε είμαστε μόνοι μας είτε σε ένα σπίτι γεμάτο κόσμο που τρέχει και δε φτάνει!
Αυτή είναι η ώρα για restart! Να σκεφτούμε τι πραγματικά έχει σημασία. Να σκεφτούμε πώς θέλουμε να περάσουμε την υπόλοιπη ζωή μας.
Δεν θα ξαναζήσουμε αυτή τη μέρα.