Ο πολύτιμος χρόνος με τους αγαπημένους μας

Κάθε φορά που φτάνουν οι διακοπές (οι σχολικές διακοπές, άσχετα αν το σχολείο δεν λειτουργεί με την παραδοσιακή έννοια αυτή την περίοδο), υπάρχει μια βασική διαφορά μεταξύ γονιών και παιδιών, αφού οι εργαζόμενοι γονείς δεν έχουν τα ίδια «προνόμια» με τους μαθητές.

Τα παιδιά θέλουν να ζήσουν «τα πάντα», να αξιοποιήσουν την κάθε στιγμή τους, να έχουν ένα πρόγραμμα γεμάτο και «διασκεδαστικό». Και οι γονείς τρέχουμε να προλάβουμε να τους ευχαριστήσουμε, να «αναπληρώσουμε» το χαμένο χρόνο της σχολικής περιόδου, να τους μυήσουμε στα ήθη και έθιμα και τις παραδόσεις κάθε γιορτής. Και προσπαθούμε να χωρέσουμε σε μια μέρα μόλις 24 ωρών δουλειά, μαγείρεμα, λοιπές δουλειές, παιχνίδι με φίλους των παιδιών, βόλτες, βάψιμο αυγών, κουλουράκια, τρέξιμο της μαμάς (τελευταία και καταϊδρωμένη δραστηριότητα που πιθανόν να μη χωρέσει αυτές τις μέρες).

Αυτό, όμως, που συνειδητοποιώ, κάθε χρόνο όλο και περισσότερο, είναι ότι καμια γιορτή δε θα είχε νόημα χωρίς αυτά τα πιτσιρίκια μέσα στο σπίτι.

Χωρίς τα παιδιά, μπορεί να μην είχαμε καν όρεξη και διάθεση να ασχοληθούμε και να χαρούμε όλες αυτές τις παραδόσεις και τις σπαρταριστές και φασαριόζικες οικογενειακές στιγμές. Και αυτές οι στιγμές, όσο κουραστικές κι αν είναι, μας βοηθάνε να δεθούμε περισσότερο σαν οικογένεια, να εκτιμήσουμε την αξία της, να νιώσουμε πιο γεμάτοι, πιο πλήρεις.

Όταν η οικογένεια περνά χρόνο μαζί μοιράζεται πιο ισχυρούς συναισθηματικούς δεσμούς. Το να περνάμε χρόνο ως οικογένεια σχετίζεται με την αίσθηση του ανήκειν, πολύ πολύ σημαντικό για τα παιδιά μας.

Η επικοινωνία ενισχύεται και τα παιδιά νιώθουν πιο κοντά στους γονείς. Αυτές τις αγαπημένες στιγμές κάθε χρόνο, μαζευόμαστε και δημιουργούμε αναμνήσεις, στιγμές ξεχωριστές.

Εν μέσω της πολυάσχολης χρονιάς, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το πιο σημαντικό μέρος των διακοπών είναι να περνάμε ποιοτικό χρόνο με αυτούς που αγαπάμε.

Είναι μια υπέροχη ευκαιρία να αποσυνδεθούμε – όσο μπορούμε – από τα καθημερινά στρες και να επανασυνδεθούμε με το τι είναι πραγματικά η ζωή: φίλοι, οικογένεια, γέλιο, αγάπη, ευγένεια, ευγνωμοσύνη και μετάδοση ζεστασιάς και χαμόγελου!

Είναι μια εποχή που «μαλακώνουν» οι διαφορές και οι συγκρούσεις, μια εποχή που όλοι αποδέχονται και προσδοκούν να βρίσκονται με εκείνους που αγαπούν, να απολαμβάνουν τον αγαπημένο οικογενειακό χρόνο.

Υπάρχουν, επίσης, απ’ό,τι διαβάζω εδώ στα «ίντερνετς» (🤭) πολλά άλλα αξιοσημείωτα και θετικά οφέλη από τη χαλάρωση και από το να περνάμε χρόνο με εκείνους τους μοναδικούς ανθρώπους στη ζωή μας. Η υγεία μας αντικατοπτρίζει την υγεία αυτού με τον οποίο περνάμε χρόνο… Ακούγεται περίεργο, αλλά, σύμφωνα με μια παγκόσμια έρευνα που έγινε από το The Edelman Health Barometer το 2011, το 46% των ανθρώπων αναφέρουν ότι οι φίλοι και η οικογένειά τους έχουν αντίκτυπο στην κατάσταση της υγείας τους, ανέφερε η Huffington Post, ενώ το 36% των ανθρώπων δήλωσαν ότι η οικογένεια και οι φίλοι ήταν η μεγαλύτερη επιρροή όσον αφορά την υγεία τους!

Και για να περνάμε όμορφα και να φτιάχνουμε αυτές τις αναμνήσεις τις ξεχωριστές που θα μας συντροφεύουν σε όλη μας τη ζωή, δε χρειάζεται ούτε να ξοδέψουμε χρήματα ούτε να φύγουμε από το σπίτι μας.

Μπορούμε να παίξουμε επιτραπέζια, να ασχοληθούμε με την κηπουρική, να ζωγραφίσουμε, να κάνουμε χειροτεχνίες, να μαγειρέψουμε, να δούμε μια ταινία όλοι μαζί, να παίξουμε κυνηγητό, κρυφτό και ό,τι άλλο φανταστούμε, ό,τι παίζαμε όταν ήμασταν κι εμείς παιδιά.

Οι οικογενειακές παραδόσεις

Όσοι ακολουθούν στο Instagram την Άσπα ή είναι μέλη στο μοναδικό «Love, mom«, έχουμε δει πόσο σημαντικές είναι οι οικογενειακές παραδόσεις σε μια οικογένεια.

Μικρές ή μεγάλες, αρχικά αυτές οι παραδόσεις δημιουργούνται «αναγκαστικά» ίσως για να απασχοληθούν τα παιδιά ή για να κάνουμε κάτι διαφορετικό.

Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η αναγκαστικότητα/αναγκαιότητα γίνεται νοσταλγία, και τελικά, γίνεται τρόπος για τις οικογένειες να συσχετιστούν και να συνδεθούν μεταξύ τους.

Στην πραγματικότητα, καθώς οι οικογένειες εξελισσόμαστε και αλλάζουμε, αυτές οι παραδόσεις γίνονται και πάλι αναγκαίες, καθώς παίρνουν νέο νόημα στο πλαίσιο της ανάγκης μας να επικοινωνούμε και να κατανοούμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα.

Οι διακοπές μπορούν να μας δώσουν μια υγιή υπενθύμιση να αφήσουμε τον κόσμο να συνεχίσει να περιστρέφεται, ενώ ερχόμαστε πιο κοντά ο ένας με τον άλλον και συμμετέχουμε στις παραδόσεις μας μαζί.

Οι οικογενειακές παραδόσεις προσδίδουν μια αίσθηση συνέχειας, δέσμευσης και το πιο σημαντικό, αγάπης. Εναπόκειται σε κάθε γενιά γονέων να διατηρήσει την οικογενειακή παράδοση, να την περάσει στην επόμενη γενιά. Οι οικογενειακές παραδόσεις είναι πολύτιμα εργαλεία για την ανατροφή των παιδιών, καθώς συμβάλλουν στην ενστάλαξη κοινωνικών αξιών και στη δημιουργία στενών οικογενειακών δεσμών.

Το να μοιραζόμαστε είναι βασικό συστατικό για τη δημιουργία ποιοτικών στιγμών. Οι παραδόσεις διευκολύνουν το αίσθημα αυτό, προσφέροντας ένα κοινό έδαφος γνώσεων και εμπειριών. Μια αγαπημένη συνταγή «πασχαλινών κουλουριών» δεν είναι απλώς μια συνταγή, αλλά μια ευκαιρία για μια κοινή εμπειρία. Για παράδειγμα, η παρασκευή του κουλουριού, η συζήτηση ειδικών τεχνικών και συστατικών, το πλάσιμό τους με έναν συγκεκριμένο τρόπο κ.λπ.

Υπάρχει μια κοινή προσδοκία για το χρόνο και τη μέθοδο που θα λάβει χώρα η παράδοση και κάθε ρόλο που θα παίξει. Υπάρχουν, επίσης, οι κοινές αναμνήσεις από προηγούμενες φορές/ «εμφανίσεις» κάθε οικογενειακής παράδοσης.

Κάθε ειδική οικογενειακή παράδοση δημιουργεί ζεστασιά και εγγύτητα μεταξύ των μελών της οικογένειας και θα παραμείνει ένας ειδικός, μοναδικός δεσμός που θα τα ενώνει.

Η οικεία και προβλέψιμη οικογενειακή εμπειρία που δημιουργείται από τις οικογενειακές παραδόσεις, προάγει το αίσθημα ασφάλειας, το αίσθημα της σιγουριάς.

Δίνει σε κάθε μέλος κάτι να περιμένει και τη διαβεβαίωση που χρειάζεται.

Το να περνάμε χρόνο με την οικογένεια είναι μια θετική δραστηριότητα, η οποία μπορεί να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο όταν «υφανθεί» με απλές ή και περίπλοκες οικογενειακές παραδόσεις.

Ίσως ήρθε η ώρα να κάνουμε μερικές από τις δικές μας οικογενειακές παραδόσεις και να ενισχύσουμε τους οικογενειακούς μας δεσμούς σε έναν κόσμο που έχει αποσυνδεθεί όλο και περισσότερο, με την ουσία της οικογενειακής αλληλεπίδρασης να γίνεται μια «χαμένη τέχνη».

Δεν είναι ποτέ αργά για να φτιάξουμε τις δικές μας αναμνήσεις από γενιά σε γενιά, βοηθώντας στη διατήρηση της αίσθησης της γενεαλογίας που είναι μοναδική για κάθε οικογένεια.

Καλό Πάσχα σε όλους.

Και του χρόνου με υγεία.

6+1 συμβουλές για πρωινό τρέξιμο

Όσοι με ακολουθούν στο instagram είδαν αυτή την εβδομάδα δύο αναρτήσεις αφιερωμένες στα πρωινά τρεξίματα και θα επαναλάβω πόσο σημαντικές είναι αυτές οι πρωινές ρουτίνες, παρόλο που, προς το παρόν τουλάχιστον, τις τηρώ μόνο για να πάω για τρέξιμο και όχι για να κάνω πράγματα στο σπίτι.

Και πραγματικά υπάρχουν τόσοι ουσιαστικοί λόγοι για να τρέξουμε το πρωί. Είναι ένας υπέροχος τρόπος να ξυπνήσουμε και να παρακολουθήσουμε τον κόσμο να ξυπνά μαζί μας.

Δεν μας δίνει μόνο μια μεγάλη  ώθηση, μια ενέργεια μοναδική, αλλά μας κάνει να αισθανόμαστε σαν να έχουμε επιτύχει κάτι πριν ακόμα εμφανιστεί η πρώτη αχτίδα του ήλιου.

Μπορεί ακόμη και να διαπιστώσουμε ότι το πρωινό τρέξιμο ταιριάζει καλύτερα στο καθημερινό μας πρόγραμμα, ειδικά εάν προπονούμαστε για έναν αγώνα.

Αυτό, φυσικά, δε σημαίνει ότι είναι εύκολο να αποκτήσουμε αυτή τη συνήθεια, ειδικά αν δεν είμαστε πρωινός τύπος. Υπάρχουν, όμως, τρόποι για να μας διευκολύνουν σε αυτή τη νέα ρουτίνα και τρόποι που μπορούμε ακόμη και να την απολαύσουμε, όπως έγραψα και προχθές στην ανάρτησή μου στο instagram.

Τι πιστεύω ότι θα μπορούσε να μας βοηθήσει.

1. Αποκτούμε καλές συνήθειες ύπνου

Η οικοδόμηση της συνήθειας για πρωινό τρέξιμο ξεκινά με έναν καλό ύπνο. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο αν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τηλεόραση μέχρι αργά το βράδυ. Μπορούμε, όμως, να εξασκηθούμε σε καλύτερες συνήθειες ύπνου, οι οποίες θα βοηθήσουν σημαντικά και την υγεία μας και την ενέργειά μας.

Σημαντικό σε αυτή την προσπάθεια είναι να αποφεύγουμε την καφεΐνη ή το αλκοόλ τρεις ώρες πριν τον ύπνο, να μην κοιμηθούμε το μεσημέρι, να αποκτήσουμε μια χαλαρωτική βραδινή ρουτίνα (όπως κάνουμε στα μωρά μας, ναι!), να προσπαθούμε να κοιμόμαστε ίδια ώρα περίπου κάθε μέρα και, φυσικά, να σταματήσουμε να αποχωριστούμε τις οθόνες τουλάχιστον μία ώρα πριν τον ύπνο.

Πιστεύω ότι όσο αφύσικο μπορεί να φαίνεται στην αρχή, με την εξάσκηση θα το καταφέρουμε.

2. Προετοιμαζόμαστε

Κάποιοι προτείνουν να κοιμηθούμε με τα ρούχα μας, το οποίο όσο περίεργο και ίσως άβολο κι αν ακούγεται, είναι ένα τέχνασμα που χρησιμοποιούν πολλοί πρωινοί δρομείς.

Μπορούμε, βέβαια, να τα έχουμε απλά έτοιμα από το βράδυ και να μην τα ψάχνουμε πρωί-πρωί.
Άλλοι δρομείς προτιμούν να αφήνουν τα ρούχα τους στο μπάνιο. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα διακινδυνεύσουμε να ξυπνήσουμε τον σύντροφό μας (και τα παιδιά μας). Ανάβουμε ένα μικρό φως, ρίχνουμε λίγο νερό στο πρόσωπό μας και να αναζωογονηθούμε λίγο πριν το τρέξιμο.

3. Βάζουμε το ξυπνητήρι μας σε απόσταση από το κρεβάτι μας

Όταν το ξυπνητήρι χτυπήσει νωρίς το πρωί, είναι πολύ δελεαστικό (και το έχω κάνει πολλές φορές) να πατήσουμε το κουμπί αναβολής (ή και ακύρωσης) για να κοιμηθούμε λίγα λεπτά παραπάνω. Πριν το συνειδητοποιήσουμε, θα περάσουν 30 έως 40 λεπτά και ξαφνικά δεν έχουμε χρόνο για τρέξιμο.

Για να δημιουργήσουμε μια πρωινή συνήθεια, χρειαζόμαστε συνέπεια. Δεν μπορούμε να ξυπνάμε κάθε δεύτερη εβδομάδα και να περιμένουμε να μας είναι πιο εύκολο το ξύπνημα.

Αν τοποθετήσουμε το ξυπνητήρι στην άλλη άκρη του δωματίου, ώστε να πρέπει να σηκωθούμε από το κρεβάτι για να το απενεργοποιήσουμε, ή ακόμα και στο μπάνιο πάνω από τα ρούχα που θα φορέσουμε, είναι πολύ πιθανό τα βήματα που κάναμε να μας βοηθήσουν να μην ξαναξαπλώσουμε.

4. Βρίσκουμε το κίνητρό μας

Εάν προπονούμαστε δυαμικά για έναν αγώνα ή και γενικά αν ακολουθούμε ένα πρόγραμμα προπόνησης, είναι ίσως πιο εύκολο να ξεκινήσουμε το πρωί. Είναι επειδή έχουμε έναν καθορισμένο στόχο που θέλουμε να επιτύχουμε και πρέπει να είμαστε συνεπείς στο πρόγραμμά μας για να φτάσουμε στο στόχο μας.

Ακόμα κι αν δεν έχουμε συγκεκριμένο πλάνο προπόνησης, πρέπει να κάνουμε το ίδιο, καθιερώνοντας στόχους και χρονοδιαγράμματα έτσι ώστε να διατηρήσουμε τη βελτίωση και να αξιοποιήσουμε στο έπακρο το τρέξιμο. Ο στόχος δε χρειάζεται απαραίτητα να είναι απόσταση ή το να σημειώνουμε τις μέρες σε ένα ημερολόγιο. Μπορούμε να ανταμείψουμε τον εαυτό μας εάν επιτύχουμε συγκεκριμένους στόχους, κάνοντάς μας δώρο ένα μασάζ, ρούχα ή οτιδήποτε, εκτός φυσικά από την ψυχική μας ικανοποίηση ότι τα καταφέραμε!

Μέχρι αυτή η πρωινή συνήθεια να γίνει κομμάτι μας – και να νιώθουμε ότι κάτι μας φταίει αν δεν τρέξουμε ένα πρωί – ας δώσουμε στον εαυτό μας κίνητρα για να επιτύχουμε τη συνέπεια που χρειάζεται.

5. Σχεδιάζουμε (και αλλάζουμε τακτικά) τη διαδρομή μας

Εάν δεν έχουμε μπει ακόμα στο «πρωϊνό πνεύμα», το χειρότερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να κάνουμε την ίδια διαδρομή συνεχώς. (Προσωπικά κάνω την ίδια διαδρομή, αλλά δεν τη βαριέμαι ποτέ. Αλλά αυτό δεν ισχύει για όλους.)

Μπορούμε, από το βράδυ, να προγραμματίσουμε πόσο μακριά θα πάμε και πόση ώρα θα τρέξουμε.
Μπορούμε να χαρτογραφήσουμε μια διαδρομή εκ των προτέρων χρησιμοποιώντας τους Χάρτες Google, ή άλλες εφαρμογές τελοσπάντων, βρίσκοντας νέα ορόσημα για επίσκεψη ή λόφους για να κατακτήσουμε.

Όσο περισσότερες αλλαγές κάνουμε, ίσως κρατάμε μια έκπληξη για τον αυτό μας, ίσως κάνουμε έτσι πιο ευχάριστη την πρωινή συνήθεια.


6. Βρίσκουμε ένα φίλο που τρέχει

Το να βρούμε ένα φίλο, έναν #runningbuddie είναι καλή ιδέα γιατί μας «υποχρεώνει» να τηρήσουμε το πρόγραμμά μας.

Ωστόσο, ίσως συμφέρει καλύτερα να βρούμε κάποιον που έχει παρόμοιο επίπεδο φυσικής κατάστασης. Βέβαια, από προσωπική εμπειρία, επειδή έχω συνηθίσει να τρέχω πάντα με άτομα που τρέχουν πολύ-πολύ πιο γρήγορα από μένα, δεν με πειράζει γιατί μπορώ να ακούω τη μουσική μου και παράλληλα να βλέπω από μακριά και αγαπημένους μου φίλους, οι οποίοι σχεδόν πάντα πηγαινοέρχονται σε μένα για συμπαράσταση.

Έχω ακούσει, όμως, για δρομείς που αν είναι τεευταίοι απογοητεύονται και τα παρατάνε. Οπότε σε αυτή την περίπτωση, βρίσκουμε κάποιον που να τρέχει σαν κι εμάς. 

7. Τρεφόμαστε σωστά…και ενυδατωνόμαστε σωστά.

Όταν ξυπνάμε, βρισκόμαστε σε κατάσταση πολύωρης νηστείας και δεν έχουμε από που να αντλήσουμε ενέργεια. Εάν βγούμε από την πόρτα και δεν έχουμε φάει τίποτα, μπορεί να αισθανθούμε αδύναμοι.

Το χειρότερο, μπορεί να πείσουμε τον εαυτό μας ότι «δεν είμαστε έτοιμοι για πρωινές διαδρομές», όταν, στην πραγματικότητα, δεν ταΐζουμε τον εαυτό μας σωστά.

Μπορούμε να αφιερώσουμε ελάχιστο χρόνο για να φάμε μια μπάρα, μια μπανάνα, μια φέτα με φυστικοβούτυρο ή ταχίνι. Αλλά όχι κάτι παραπάνω. Και, φυσικά, πίνουμε νερό και παίρνουμε και μαζί μας.

Μπορούμε, επίσης, να έχουμε μαζί μας ένα αθλητικό ποτό πλούσιο σε ηλεκτρολύτες, το οποίο δεν πίνουμε μόνο όταν διψάμε, αλλά και χωρίς να νιώσουμε δίψα.

#ExtraTips

  • Δεν ξεχνάμε να φοράμε ανακλαστικά ρούχα. Είναι σημαντικό να παραμείνουμε ασφαλείς όταν τρέχουμε το πρωί, ειδικά κατά τη διάρκεια της θερινής ώρας όταν ο ήλιος ανατέλλει αργά, και να διασφαλίσουμε ότι είμαστε ορατοί από τα διερχόμενα οχήματα.
  • Όταν τρέχουμε μόνοι μας, έχουμε πάντα μαζί μας το κινητό μας τηλέφωνο.
  • Για λόγους ασφαλείας, βέβαια, είναι καλύτερο να τρέχουμε με άλλους αν είναι σκοτεινά έξω. Εάν τρέχουμε μόνοι μας, να επιλέγουμε τους πιο πολυσύχναστους, καλά φωτισμένους δρόμους έως ότου ανατείλει ο ήλιος.
  • Το πρωινό τρέξιμο είναι η ιδανική επιλογή όταν κάνει πολλή ζέστη αφού ο καιρός είναι συχνά πιο δροσερός, επομένως πιο άνετος για τρέξιμο.

Αύριο θα τρέξω πρωί. Εσύ;

Είναι κακό να επαινούμε τα παιδιά μας; Έπαινος vs Ενθάρρυνση

Κάνουμε τα πάντα για να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμηση των παιδιών μας, να τους δώσουμε όλα τα απαραίτητα εφόδια να σταθούν ανεξάρτητοι και συνειδητοποιημένοι στην κοινωνία. Διαβάζουμε χίλια βιβλία, βλέπουμε βίντεο με συμβουλές, πηγαίνουμε σε ψυχολόγους και σχολές γονέων. Η αλήθεια είναι πως έχουμε γεμίσει το κεφάλι μας με πληροφορίες για το τι πρέπει και τι δεν πρέπει. «Σήμερα διάβασα αυτό… Έτσι πρέπει να κάνουμε.» «Ναι, αλλά η άλλη μαμά κάνει αυτό και πιάνει.» και δε σταματάσει ποτέ το τρενάκι των σκέψεων.

Δε μου αρέσει να αγχώνω άλλους γονείς γιατί ξέρω πολύ καλά πόσο αγχωμένοι είναι ήδη. Κι ούτε εγώ θέλω να αγχώνομαι. Αυτό που προσπαθώ, και γι’ αυτό μοιράζομαι από εδώ όλα αυτά που γράφω, είναι να είμαστε ψύχραιμοι και να προσπαθούμε να (απο)δεχόμαστε κάθε αλλαγή με νηφαλιότητα και ανοιχτό μυαλό. Αν με ρωτούσες θα ήθελα να μπορώ να πηγαίνω σε μια σχολή γονέων και να μιλάω (και να ακούω) όλη την ώρα όλα όσα «κρύβουν» οι μαμάδες, οι γονείς μέσα τους. Ίσως μας βοηθούσε όλους να τα δούμε όλα πιο σφαιρικά, πιο ολοκληρωμένα.

Πριν πολύ καιρό είχα τη χαρά να παρακολουθήσω το πρώτο βίντεο της Κατερίνας στο instagram. Η Κατερίνα μας διάβασε απόσπασμα από το βιβλίο Ευτυχισμένη Οικογένεια.

Το απόσπασμα μιλούσε για τον έπαινο στα παιδιά και ότι δεν είναι η σωστή απάντηση σε όσα κάνουν τα παιδιά μας. Νομίζω τότε -αν θυμάμαι καλά- μόλις είχα κάνει το τρίτο μου παιδί. Με έβαλε σε πολλές σκέψεις σχετικά με τον τρόπο που μιλούσα στα παιδιά μου μέχρι τότε και το σκέφτομαι πολύ συχνά.

Θα μου πεις «μα δεν πρέπει να επαινούμε τα παιδιά μας;» Αυτό είχα αναρωτηθεί κι εγώ. Αλλά δεν είχα κάνει ποτέ στο μυαλό μου το διαχωρισμό επαίνου και ενθάρρυνσης (praise vs encouragement: Ο έπαινος αφορά το επιτυχές αποτέλεσμα, ενώ η ενθάρρυνση είναι ο έπαινος της προσπάθειας, ό,τι αποτέλεσμα και να έχει.)

Μέχρι τότε – και ακόμα το κάνω κάποιες φορές βέβαια…- είχα για όλα την απάντηση «αχ τέλειο είναι», «μπράβο, αγάπη μου».

Πραγματικά, ας τσεκάρουμε πόσες φορές εμείς ή οι γνωστοί μας γονείς λέμε παρόμοιες φράσεις στο παιδί μας. Πραγματικά είναι ο πιο κοινός έπαινος που ακούμε (και λέμε) στο σπίτι, στην παιδική χαρά, στην τάξη, στις δραστηριότητες. Είναι ένας «τεμπέλης έπαινος» σύμφωνα με τους ψυχολόγους.

Τα παιδιά τα ίδια συνειδητοποιούν μόνα τους ότι το να λέμε συνέχεια τις ίδιες φράσεις δείχνει ίσως ότι δεν προσέχουμε ακριβώς τι έχουν κάνει, αυτό που πχ μας δείχνουν και περιμένουν την αντίδρασή μας. Πολύ συχνά σκέφτονται ότι το λέμε για να «ξεμπερδεύουμε».

Δεν έχει καμία ουσιαστική αξία για τα παιδιά.

Δυστυχώς, παρασυρόμαστε από τη σχολή «κάνουμε τα παιδιά γεμάτα αυτοεκτίμηση», το οποίο έχουμε ερμηνεύσει ως «να τους πούμε πόσο καλά είναι σε όλα».

Δυστυχώς, η προσπάθεια να πείσουμε τα παιδιά μας για την ικανότητά τους θα αποτύχει, διότι η ζωή έχει έναν τρόπο να τους πει ξεκάθαρα πόσο ικανοί ή ανίκανοι είναι πραγματικά μέσω της επιτυχίας και της αποτυχίας.

Ο Rudolf Dreikurs*, στη θεωρία και δουλειά του οποίου βασίστηκε το συγκεκριμένο βιβλίο, δίδαξε ότι «Ένα παιδί χρειάζεται ενθάρρυνση όπως ένα φυτό χρειάζεται νερό». Είναι αυτονόητο, δηλαδή ότι τα παιδιά χρειάζονται την ενθάρρυνση. Μπορεί να μην πεθάνουν χωρίς ενθάρρυνση, αλλά σίγουρα μαραίνονται.

Οπότε είναι ουσιαστική η προσπάθειά μας να τα ενθαρρύνουμε, αλλά και να κατανοήσουμε τη διαφορά με τον έπαινο.

Πώς θα ξέρω αν επαινώ ή ενθαρρύνω;

Ο έπαινος, σύμφωνα με τους ειδικούς στην παιδική ψυχολογία και τον ίδιο τον Rudolf Dreikurs, δεν είναι καλός για τα παιδιά. Το ίδιο διαπίστωσα και από προσωπική μου εμπειρία. Τα παιδιά που επαινούνται συνέχεια για το πόσο έξυπνα είναι και πόσο τέλεια τα καταφέρνουν όλα, έχουν την τάση να αποφεύγουν δύσκολες εργασίες στο μέλλον και project που προκαλούν τις δυνατότητές τους. Δε θέλουν να διακινδυνεύσουν να κάνουν λάθη.

Αντιθέτως, τα παιδιά που «ενθαρρύνονται» για τις προσπάθειές τους είναι πιο πρόθυμα να επιλέξουν πιο δύσκολες εργασίες όταν τους δοθεί η επιλογή, θέλουν να ρισκάρουν και να προκαλέσουν τον εαυτό τους, να κάνουν κάτι ακόμα καλύτερο, ακόμα πιο αξιοθαύμαστο.

Όπως είπε ο Dreikurs, «Ενθαρρύνετε την πράξη (ή την προσπάθεια), όχι αυτόν που την έκανε». Με άλλα λόγια, αντί για «Α πήρες άριστα, είμαι τόσο περήφανος για σένα», προτείνει να δοκιμάσουμε, «Συγχαρητήρια! Δούλεψες σκληρά. Το αξίζεις.» Ίσως ακούγεται πολύ μικρή η διαφορά, αλλά θα αλλάξει την αντίληψη του παιδιού μας.

Οι διαφορές μεταξύ ενθάρρυνσης και επαίνου μπορεί να είναι δύσκολο να κατανοηθούν για όσους πιστεύουν στον έπαινο και έχουν δει άμεσα αποτελέσματα. Έχουν δει τα παιδιά να ανταποκρίνονται στον έπαινο με λαμπερά πρόσωπα. Ωστόσο, πιθανώς, δεν σκέφτονται τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.

Ο έπαινος, σύμφωνα με τον Dreikurs, δεν είναι ενθαρρυντικός, γιατί διδάσκει τα παιδιά να γίνουν εξαρτημένα από την έγκριση, να εξαρτώνται από τους άλλους για την αξιολόγηση της αξίας τους.

Η ενθάρρυνση, από την άλλη, οδηγεί σε αυτοπροβληματισμό και αυτοαξιολόγηση.

Στα παιδιά, βέβαια, αρέσει ο έπαινος. Και σε ποιον δεν αρέσει στο κάτω κάτω; Ο έπαινος είναι σαν καραμέλα. Σε μικρή ποσότητα μπορεί να είναι πολύ ικανοποιητικός, σε μεγάλη ποσότητα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα.

Ο έπαινος είναι πολύ γενικός και αόριστος. Δεν λέει στα παιδιά τι ακριβώς έκαναν καλά, και χωρίς αυτές τις πληροφορίες, δεν μπορούν να ξέρουν ακριβώς τι πρέπει να κάνουν στο μέλλον για να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Πρέπει να τους πούμε γιατί τα πήγαν καλά ώστε να μπορούν να το επαναλάβουν.Επιπλέον, το «είναι τέλειο» επικεντρώνεται στο αποτέλεσμα και όχι στη διαδικασία. Αν σκοπεύουμε να είμαστε λακωνικοί, τουλάχιστον ας πούμε «Καλή προσπάθεια!» γιατί επικεντρώνεται στο τι έκαναν για να κάνουν μια καλή δουλειά.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κολούμπια, Claudia Mueller και Carol Dweck, διαπίστωσαν σε έρευνά τους ότι τα παιδιά που επαινέθηκαν για την ευφυΐα τους, σε σύγκριση με την προσπάθειά τους, επικεντρώθηκαν υπερβολικά στα αποτελέσματα. Μετά από μια αποτυχία, αυτά τα ίδια παιδιά επέμειναν λιγότερο, έδειξαν λιγότερη απόλαυση, απέδωσαν την αποτυχία τους σε έλλειψη ικανότητας (την οποία πίστευαν ότι δεν μπορούσαν να αλλάξουν) και απέδωσαν άσχημα σε μελλοντικές προσπάθειες επίτευξης. «Ο έπαινος των παιδιών για την ευφυΐα τούς κάνει να φοβούνται δυσκολίες, επειδή αρχίζουν να εξομοιώνουν την αποτυχία με την ηλιθιότητα»-Dweck.

Η έρευνα διαπίστωσε ότι οι μαθητές που έπαιρναν επαίνους ήταν πιο προσεκτικοί στις απαντήσεις τους σε ερωτήσεις, είχαν λιγότερη εμπιστοσύνη στις απαντήσεις τους, ήταν λιγότερο επίμονοι σε δύσκολες εργασίες και λιγότερο πρόθυμοι να μοιραστούν τις ιδέες τους.

Αντίθετα, τα παιδιά που επαινέθηκαν για την προσπάθειά τους έδειξαν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για μάθηση, έδειξαν μεγαλύτερη επιμονή και περισσότερη απόλαυση, απέδωσαν την αποτυχία τους στην έλλειψη προσπάθειας (την οποία πίστευαν ότι θα μπορούσαν να αλλάξουν) και τα πήγαν καλά σε επόμενες δραστηριότητες επίτευξης. Τους ενθάρρυνε, επίσης, να εργαστούν σκληρότερα και να αναζητήσουν νέες προκλήσεις.

Το κλειδί είναι να συνειδητοποιήσουμε αυτή τη διαφορά. Να παρατηρήσουμε εάν τα παιδιά μας εθίζονται στον έπαινο, αν τον επιζητούν όλη την ώρα.

Ακόμα κι αν αποφασίσουμε να αλλάξουμε από τον έπαινο στην ενθάρρυνση μπορεί να το βρίσκουμε άβολο στην αρχή.

Πιστεύω για αρχή θα βοηθούσε να αναρωτηθούμε πριν απαντήσουμε ποια πραγματικά είναι η άποψή μας. Βλέπουμε την άποψη του παιδιού ή μόνο τη δική μας; Θα κάναμε αυτό το σχόλιο σε έναν φίλο;Τα σχόλια που κάνουμε στους φίλους μας συνήθως ταιριάζουν στα κριτήρια ενθάρρυνσης.

Πώς να ενθαρρύνουμε τελικά;

Η ενθάρρυνση βοηθά τα παιδιά μας να αναπτύξουν θάρρος – θάρρος να μεγαλώσουν και να εξελιχθούν σε ανθρώπους που θέλουν να είναι δημιουργικοί, να αισθάνονται ικανοί, να είναι ανθεκτικοί, να απολαμβάνουν τη ζωή, να είναι ευτυχισμένοι, να συνεισφέρουν στην κοινωνία και, όπως είπε ο Dreikurs, να έχουν το θάρρος να μην είναι τέλειοι, να αισθανθούν ελεύθεροι να κάνουν λάθη και να μάθουν από αυτά.

– Μπορούμε να μιλάμε όλη η οικογένεια μαζί και τα παιδιά να μαθαίνουν να συμμετέχουν, να λένε την άποψή τους, να προβληματίζονται για λύσεις σε προβλήματα.

– Μπορούμε να τους θέτουμε ερωτήσεις «περιέργειας» με σκοπό να μάθουν πώς να σκέφτονται και όχι τι να σκέφτονται, να τους δώσουμε μια αίσθηση επιλογής να χρησιμοποιήσουν την προσωπική τους δύναμη για κοινωνική ευθύνη.

– Να τους αφήσουμε να κάνουν λάθη. Να έχουν την ευκαιρία να μάθουν μέσα από αυτά, να βγουν από το καβούκι τους.

– Να τους δείξουμε πίστη, εμπιστοσύνη ώστε να αναπτύξουν κι αυτά πίστη στον εαυτό τους.

– Να τους αφιερώνουμε ειδικό, προσωπικό χρόνο στο κάθε παιδί για να βεβαιωθούμε ότι εισπράττουν όλη μας την αγάπη, ότι ξέρουν ότι θα είμαστε δίπλα τους.

– Να αποφεύγουμε να τους επαινούμε για πράγματα στα οποία δεν έχουν έλεγχο, πχ ευφυΐα, φυσική ελκυστικότητα ή αθλητικά ή καλλιτεχνικά χαρίσματα, αλλά να κατευθύνουμε τον έπαινό μας σε τομείς στους οποίους τα παιδιά έχουν τον έλεγχο – προσπάθεια, στάση, ευθύνη, δέσμευση, πειθαρχία, εστίαση, λήψη αποφάσεων, συμπόνια, γενναιοδωρία, σεβασμό, αγάπη, κλπ κλπ.: «Δούλεψες τόσο σκληρά προετοιμασία για αυτό το τεστ», «Ήσασταν τόσο συγκεντρωμένοι σε ολόκληρο τον αγώνα» και «Ήσουν τόσο γενναιόδωρος που το μοιράστηκες με την αδερφή σου.»

– Ιδιαίτερα με τα μικρά παιδιά, δεν χρειάζεται να τα επαινέσουμε καθόλου. Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι απλώς να επισημάνουμε τι έκαναν: «Ανέβηκες μόνος σας στη σκάλα.» Το χαμόγελο της υπερηφάνειας τους θα μας δείξει ότι έλαβαν το μήνυμα που θέλουμε να λάβουν. Δεν χρειάζεται να πούμε τίποτα περισσότερο.

– Ως μια άλλη εναλλακτική λύση για τον έπαινο, απλώς ρωτάμε τα παιδιά. «Τι σου άρεσε περισσότερο;» και «Πώς νιώθεις για αυτό που μόλις έκανες;» Ας αφήσουμε τα παιδιά μας να αποφασίσουν μόνοι τους πώς αισθάνονται για τα επιτεύγματά τους, να τους επιτρέψουμε να ανταμείψουν τον εαυτό τους για τις δικές τους καλές ενέργειες.


Θα πρέπει να τους σεβόμαστε, να δείχνουμε πραγματικό ενδιαφέρον για την οπτική τους γωνία, να τολμάμε να τους δίνουμε ευκαιρίες να αναπτύξουν δεξιότητες ζωής που θα οδηγήσουν σε αυτοπεποίθηση, δυναμισμό και ανεξαρτησία από τις αρνητικές απόψεις των άλλων.

*Ο Ρούντολφ Ντράικωρς (Rudolf Dreikurs, 1897-1972), ψυχολόγος και παιδαγωγός, είναι ένας από τους γνωστότερους παγκοσμίως παιδοψυχολόγους και μία από της μεγαλύτερες προσωπικότητες της εποχής μας στο χώρο της διαπαιδαγώγησης.
Ανακάλυψε ένα απλό μοντέλο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που παρουσιάζονται στην καθημερινότητα μιας οικογένειας, η αποτελεσματικότητα του οποίου αποδεικνύεται συνεχώς στην πράξη.
Το μυστικό του βρίσκεται στην πεποίθηση ότι το παιδί θέλει να είναι ισότιμο άτομο, να το αναγνωρίζουν, να του επιτρέπουν να προσφέρει στην οικογένεια και το σχολείο του, να μπορεί να αισθάνεται μέρος της κοινότητας μέσα στην οποία ζει. Στο συγκεκριμένο βιβλίο, ο Τεό Σενάκερ (μαθητής και φίλος του Ρούντολφ Ντράικωρς), η παιδαγωγός σύζυγός του Γιουλίττα Σενάκερ και ο Τζον Μ. Πλατ (επίσης μαθητής του Ντράικωρς), με πολλά παραδείγματα που αντλούν από την καθημερινότητα της σημερινής οικογένειας, βοηθούν αποτελεσματικά τους γονείς να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που παρουσιάζονται στην ανατροφή των παιδιών τους.

Γιατί (συνεχίζω να) ανεβάζω φωτογραφίες των παιδιών μου

Σήμερα γράφω για ένα θέμα που μας έχει απασχολήσει και μας απασχολεί πάρα πολύ τους γονείς που έχουμε παρουσία στα social media: τις φωτογραφίες των παιδιών μας στο διαδίκτυο.

Είδα πρόσφατα ένα πολύ χρήσιμο post στο instagram από τη Χριστίνα που ανεβάζει πάρα πολύ σημαντικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζουμε σαν γονείς στο διαδίκτυο. Η Χριστίνα αναφερόταν στο συγκεκριμένο post στο ψηφιακό αποτύπωμα των παιδιών μας.

Ψηφιακό αποτύπωμα είναι όλα τα ηλεκτρονικά «ίχνη» που αφήνουμε πίσω μας καθώς πλοηγούμαστε στο Internet.
Κάποια από αυτά είναι περιεχόμενο που οι ίδιοι συνεισφέρουμε εθελοντικά, όπως είναι το προφίλ μας στα κοινωνικά δίκτυα. Κάποια άλλα «ίχνη» είναι παθητικά, για παράδειγμα τα cookies που ένα online κατάστημα αποθηκεύει κ.ο.κ. 
Η εξέλιξη της τεχνολογίας βοηθά στη συλλογή όλο και περισσότερων δεδομένων όχι μόνο δικών μας αλλά και των παιδιών μας μέσω των αγαπημένων τους ηλεκτρονικών συσκευών, έξυπνων παιχνιδιών ή άλλων gadget που χρησιμοποιούν.

Θετικό vs αρνητικό αποτύπωμα

Το αποτύπωμα που προκύπτει από δικές μας αναρτήσεις στο διαδίκτυο (αυτό που μόνοι μας αφήνουμε δηλαδή) μπορεί να είναι θετικό ή αρνητικό. 

Αυτό εξαρτάται από τη συνολική παρουσία μας στο διαδίκτυο και αφορά τόσο αυτά που γράφουμε και τις φωτογραφίες που μας απεικονίζουν (δικές μας ή ανεβασμένες από άλλους), όσο και τον τρόπο που σχολιάζουμε σε άλλους.

Αυτό δεν αφορά μόνο εμάς, τους ενήλικες, αλλά και τα παιδιά μας όταν έχουν παρουσία στο διαδίκτυο μέσω των δικών μας δημοσιεύσεων ή μέσω των προσωπικών τους δημοσιεύσεων.

Κάτι που με αγχώνει πολύ είναι ακριβώς αυτή η παρουσία των παιδιών. Σαν μαμά θεωρώ ότι μπορώ να κρίνω το περιεχόμενο των αναρτήσεών μου και κατά πόσο θα «ακουλουθεί» τα παιδιά μου στο μέλλον θετικά ή αρνητικά. Δεν ξέρω, όμως, αν ισχύει το ίδιο για τα παιδιά.

Έχω σκεφτεί πολλές φορές «ευτυχώς δεν είχαμε social media όταν ήμουν μαθήτρια«. Πιστεύω ότι είναι πολύ πιθανό να ντρεπόμουν για όσα θα ανέβαζα. Είναι πολύ λογικό ίσως σε αυτή την ηλικία (της εφηβείας) να θες να ανεβάζεις φωτογραφίες σου που θα φαίνεσαι υπέροχος, που θα θες να δει «αυτός που σου αρέσει» στο σχολείο, που θα φαίνεται ότι είσαι λυπημένος σε μια ερωτική απογοήτευση. Δεν ξέρω πόσο συνειδητοποιημένα είναι τα παιδιά για αυτό το περιεχόμενο. Αυτή είναι η ουσία για μένα.

Το σημαντικό και ουσιαστικό είναι να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας και όχι να μην ανεβάζουμε οικογενειακές φωτογραφίες από όμορφες στιγμές μας. Πρέπει, σίγουρα, να  προστατεύουμε τα παιδιά μας από το περιεχόμενο που δημοσιεύουμε αλλά και να τα εκπαιδεύουμε να προστατεύουν και τα ίδια τον εαυτό τους όταν αρχίσουν να κάνουν χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών. «Τα μαθαίνουμε, κυρίως μέσα και από το δικό μας παράδειγμα, να σκέφτονται πολύ καλά πριν προβούν σε κάποια δημοσίευση. «

Ό,τι ανεβαίνει στο διαδίκτυο μπορεί να μείνει εκεί για πάντα.

Επιπλέον, «το παιδί οφείλει να κατανοήσει ότι με τον ίδιο ευγενικό τρόπο που φέρεται στην πραγματική ζωή θα πρέπει να φέρεται και κατά την ψηφιακή του δραστηριότητα.

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να «ποστάρει» υλικό που μπορεί να πληγώσει τα συναισθήματα κάποιου τρίτου.»

Είναι πολύ βασικό να τηρούμε αυτούς τους κανόνες, να κατανοήσουμε ότι το να βρίζουμε, να μιλάμε άσχημα και να ανεβάζουμε «περίεργο» περιεχόμενο στα social media στιγματίζει εμάς τους ίδιους και μας ακολουθεί για πάντα.

Δεν διαγράφεται ακόμα κι αν εμείς το διαγράψουμε επειδή ίσως το μετανιώσαμε. Όσο τα παιδιά μας μεγαλώνουν, πρέπει να τους το εξηγούμε και να είμαστε σίγουροι ότι το έχουν κατανοήσει όταν θα αρχίσουν να έχουν τα δικά τους κινητά τηλέφωνα κλπ.

Φωτογραφίες των παιδιών μας στα social media

Οι φωτογραφίες των παιδιών μας στα social media είναι ένα πολύ ιδιαίτερο θέμα που συχνά δημιουργεί «διαμάχες» στους γονείς.  

Μέχρι το τρίτο μου παιδί, σεβόμουν την επιλογή του συντρόφου μου να μην ανεβάζουμε τα δύο παιδιά μας στα social media. Όταν γέννησα το Λεωνίδα, αποδέχτηκε τελικά την επιθυμία μου να ανεβάζω φωτογραφίες όλης της οικογένειας. Βέβαια, πλέον ήμασταν όντως πιο ενημερωμένοι για το τι ακριβώς συμβαίνει με το διαδίκτυο και την ασφαλή πλοήγηση και πλήρως συνειδητοποιημένοι με αυτή μας την απόφαση.

Όταν αποφασίζεις να έχεις παρουσία στο διαδίκτυο οφείλεις να γνωρίζεις «πώς δουλεύει αυτό το πράγμα»! 

Το 2012, λίγο μετά τη γέννηση της κόρης μου, μαμά πρωτάρα, αποφάσισα να ασχοληθώ με το blogging. Όταν γράφεις για τη μητρότητα και τη φιλοσοφία της ζωής σου, τον τρόπο που σκέφτεσαι και πράττεις, θέλεις να μοιραστείς με τους αναγνώστες σου την αλήθεια σου, το γιατί σου, τους προβληματισμούς αλλά και την αγάπη που έχεις μέσα σου. Δεν μπορεί αυτό να διαχωριστεί από τα βιώματά σου, από τη ζωή σου με τα αυτά τα υπέροχα πλάσματα που ήρθαν και σου άλλαξαν τον τρόπο που βλέπεις τα πράγματα, σού έφεραν τα πάνω κάτω στην καθημερινότητά σου.

Τι πρέπει να προσέχουμε, όμως, όταν γράφουμε για τα παιδιά μας;


Ποιοι είναι, λοιπόν, οι βασικοί μου κανόνες όταν γράφω ή ανεβάζω για τα παιδιά μου στο ίντερνετ, ένα μέσο με αστείρευτη –πολλές φορές- κακία και μόνιμο αρχείο;

Αυτά που έχω στο νου μου είναι τα εξής:

1. Δεν αναφέρω ποτέ στοιχεία προσωπικά των παιδιών μου: σε ποιο σχολείο πηγαίνουν, πού ακριβώς μένουμε, το ακριβές πρόγραμμά μας και άλλα τέτοια.

2. Δεν ανεβάζω γυμνές φωτογραφίες των παιδιών μου. 

3. Κάθε φορά που περιγράφω μια ιστορία ή αναφέρομαι σε ένα περιστατικό με τα παιδιά μου προσπαθώ –προσπαθώ είπα 😁- να σκέφτομαι πώς θα νιώσουν τα παιδιά μου αύριο μεθαύριο αν το διαβάσουν τα ίδια ή αν το διαβάσει κάποιος φίλος τους. Δε θέλω τα παιδιά μου να ντραπούν, να νιώσουν άσχημα και σε καμία περίπτωση δε θέλω να τα κοροϊδέψει κάποιος ή να τα χρησιμοποιήσει κάποιος εναντίον τους στο μέλλον για οποιοδήποτε λόγο. Και τώρα που μεγάλωσαν λίγο έχουν όντως άποψη αν θα ντραπούν με την κοινοποίηση κάποιας αστείας ιστορίας τους ή κάποιας φωτογραφίας τους. Σε καμία περίπτωση δε θέλω να φτάσει η κόρη μου στην εφηβεία κι εγώ να γράφω λεπτομέρειες για το πώς συμπεριφέρεται με τα αγόρια κλπ… Αργεί ακόμα αλλά το έχω σκεφτεί!

4. Ρωτάω τον άντρα μου αν το παρατραβάω: Είναι πολύ σημαντικό να ξέρεις την άποψη του συντρόφου σου κάθε φορά που γράφεις κάτι για τα παιδιά σας. Ακόμα κι αν κάτι θέλω να το μοιραστώ οπωσδήποτε, αν ο άντρας μου μού ασκήσει βέτο, είναι πάρα πολύ σημαντικό για το γάμο μας, την ισορροπία του σπιτιού και της σχέσης μας να κάνω αυτές τις «περικοπές». Στο κάτω κάτω είναι σίγουρα πιο αντικειμενικός από εμένα που συχνά με παρασύρει η δημοτικότητα των άρθρων μου!

Έχω ακούσει πολλές φορές πολύ αρνητικά σχόλια για το ότι είμαι απερίσκεπτη ή ανεύθυνη, αλλά εννοείται πως δεν πρόκειται να απολογηθώ σε κανέναν που κάνω αυτό που πιστεύω σωστό και ούτε θα επιχειρηματολογήσω για να πείσω κανέναν.

Κάθε γονιός έχει το δικαίωμα να κάνει αυτό που θεωρεί σωστό για τα παιδιά και την οικογένειά του. Και φυσικά να αναλάβει όλη την ευθύνη και το βάρος κάθε πιθανής συνέπειας.

Αυτό που θέλω να πω για άλλη μια φορά είναι πως είναι πολύ σημαντικό να ακούμε το διπλανό μας,  τον συνάνθρωπό μας, να μην κρίνουμε τόσο εύκολα τους άλλους. Να έχουμε ανοιχτά τα αυτιά, το μυαλό μας και την αγκαλιά μας.

Απλότητα στη μητρότητα*

Μετά από ενάμιση χρόνο «διαλειμματικής ανάγνωσης» κατάφερα να διαβάσω το βιβλίο «Γονείς απλά» του Kim John Payne, διεθνώς γνωστού οικογενειακού σύμβουλου, από τις Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.

Το βιβλίο το «άκουσα» πρώτη φορά από τη Μαρία – kokkinikamelia και παρόλη την καθυστέρηση να το ολοκληρώσω, πραγματικά με κέρδισε. Με κέρδισε γιατί δείχνει ένα δρόμο μέσα από την απλότητα σε κάθε τομέα ξεχωριστά, ώστε να βρει η οικογένεια ένα ρυθμό, μια ροή στη ζωή της που θα τη βοηθήσει να χτίσει μια ήρεμη, χαρούμενη καθημερινότητα με δυνατούς δεσμούς.

Θα μπορούσα να αντιγράψω στο κείμενο αυτό όλα όσα υπογράμμισαν στο βιβλίο και τα οποία είναι πάρα πολλά. 
Θα μοιραστώ, όμως, τα πιο βασικά, ή τελοσπάντων όσα μου έκαναν μεγαλύτερη εντύπωση, όσο μου έκαναν το κλικ, όσο απλά και αυτονόητα κι αν ακούγονται.

«Φανταστείτε τη ζωή σας με μια αίσθηση ευκολίας, καθώς αρχίζετε να λέτε όχι στο «πάρα πολύ, πολύ γρήγορα, πολύ σύντομα» (too much, too fast, too soon). 

Καθώς ο ρυθμός της ζωής επιταχύνεται με υπερβολική ταχύτητα – με πάρα πολλά πράγματα, πάρα πολλές επιλογές και πολύ λίγο χρόνο – τα παιδιά αισθάνονται την πίεση. Μπορούν να γίνουν ανήσυχα, να έχουν πρόβλημα με τους φίλους τους και το σχολείο, ή ακόμη και να διαγνωστούν με προβλήματα συμπεριφοράς. 

Ο  Kim John Payne και η ομάδα του Simplicity Parenting (https://www.simplicityparenting.com/) σας βοηθούν να ανακτήσετε για τα παιδιά σας – για ολόκληρη την οικογένειά σας – το χώρο και την ελευθερία που όλοι χρειαζόμαστε. 

Αυτό το μονοπάτι απλοποίησης επιτρέπει στα παιδιά να λάμψουν και να προσελκύσουν την προσοχή τους. 

Χτίζει  ένα ασφαλές, ζεστό και ασφαλές οικογενειακό περιβάλλον, μια βάση από όπου ένα παιδί μπορεί να ξεκινήσει στον κόσμο με ανθεκτικότητα. 

Η προσέγγιση Simplicity Parenting βασίζεται σε πάνω από τριάντα χρόνια εμπειρίας στηρίζοντας με επιτυχία πολυάσχολες οικογένειες. Σας βοηθά να κάνετε μικρές αλλαγές, να ανησυχείτε λιγότερο – και να απολαύσετε περισσότερα. Για όσους θέλουν να εξισορροπήσουν τη ζωή των παιδιών τους, αλλά δεν ξέρουν από πού να ξεκινήσουν, το Simplicity Parenting προσφέρει τόσο έμπνευση όσο και ένα σχέδιο για αλλαγή».


Δε θα ισχυριστώ ότι όποιος διαβάσει αυτό το βιβλίο έχει λύσει όλα του τα προβλήματα ή θα γίνει ο καλύτερος γονιός. Κάτι τέτοιο δεν υπάρχει.

Όμως, θα ανακαλύψουμε μικρούς τρόπους, μικρά βήματα για να κάνουμε πιο εύκολη, πιο απλή τη ζωή μας σαν γονείς και να βοηθήσουμε το παιδί μας να αισθάνεται πιο ήρεμο, πιο ευτυχισμένο και πιο ασφαλές. 

Ζούμε σε μια εποχή όπου όλα γίνονται γρήγορα

…τα παιδιά από τη βρεφική ηλικία περιβάλλονται από αναρίθμητα αντικείμενα, χρώματα, αρώματα. Παλεύουμε να τους «εμπλουτίσουμε» τις γνώσεις, να βοηθήσουμε τον εγκέφαλό τους να αναπτυχθεί σωστά, να γίνουν τα σούπερ παιδιά που θα τα ξέρουν όλα, που θα είναι τα πιο έξυπνα, τα πιο μοναδικά.Τους βάζουμε από μικρή ηλικία σε ομαδικά αθλήματα, δραστηριότητες, αγνοώντας τη μεγάλη σημασία του ελεύθερου, μη δομημένου, χρόνου, του ελεύθερου παιχνιδιού.

Κάτι που μου έκανε εντύπωση στο σημείο αυτό είναι: γράφει ότι βάζοντας τα παιδιά από πολύ νωρίς σε ομαδικά αθλήματα (πριν την ηλικία των 7-8) τα παιδιά κάνουν δραστηριότητες με κανόνες και συγκεκριμένο χρονικό πλάνο, υπό την επίβλεψη πάντα ενός ενήλικα, του γονιού, διαιτητή, γυμναστή κλπ. Μαθαίνουν να ανταγωνίζονται, να είναι μέλη μιας ομάδας ακόμα κι αν ποτέ δεν επιλεγούν να παίξουν πχ σε έναν αγώνα. Είναι πολλές οι περιπτώσεις, μας λέει ο συγγραφέας, που το παιδί, στην εφηβική ηλικία που πραγματικά χρειάζεται η ομαδική δραστηριότητα, κουράζεται ή βαριέται να συνεχίσει και μπορεί να τα παρατήσει. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει, λέει, και με τα μουσικά όργανα κι άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες.
Δεν ξέρω αν είναι υπερβολικό, αλλά προσωπικά μου ακούγεται πολύ λογικό.

Το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης ζωής φαίνεται να αφορά το «περισσότερο».

Αλλά πρέπει τώρα, περισσότερο από ποτέ, να καταλάβουμε τη «σημασία του λιγότερου», τη δύναμή του. Να απλοποιήσουμε τη ζωή των οικογενειών μας και με αυτόν τον τρόπο να δημιουργήσουμε ανθεκτικότητα στα παιδιά μας.
Το βιβλίο μιλάει για απλοποίηση σε κάθε τομέα δίνοντας και παραδείγματα από την επαγγελματική ζωή του συγγραφέα και την πολύχρονη δουλειά του με οικογένειες.

Βήμα πρώτο

Απλοποιούμε το περιβάλλον μας, μειώνοντας όλη αυτή τη «φασαρία» που μπερδεύει και δημιουργεί σύγχυση στο παιδί. Όταν έχεις 100 αυτοκινητάκια, πώς θα τα θεωρείς μοναδικά, αγαπημένα σου παιχνίδια; Πώς θα χαρείς με το 101ο αυτοκινητάκι που θα πάρεις; Πώς θα το νιώσεις ξεχωριστό;

Βήμα δεύτερο

Απλοποιούμε τα τρόφιμα και τα γεύματα, χωρίς περίεργες γεύσεις και εξωπραγματικά μενού και με επιμονή και υπομονή στο να σερβίρουμε ακόμα και κάτι που δεν τους αρέσει. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, χρειάζονται 8 φορές δοκιμής για να διαπιστώσει το παιδί αν θα το φάει ή όχι. Ιδανικά τα παιδιά μας θα μπορούσαν να βοηθούν στην προετοιμασία του φαγητού (τα λέω για να τα ακούω!)

Βήμα τρίτο

Απλοποιούμε το πρόγραμμα της οικογένειάς μας. Κάθε οικογένεια είναι διαφορετική. Δεν είναι απαραίτητο να έχουμε το παραδοσιακό πρόγραμμα που πιθανώς είχαν οι δικοί μας όταν ήμασταν παιδιά, πχ. τρώμε όλοι μαζί, ύπνος το μεσημέρι κλπ. Δεν ταιριάζουν όλα τα προγράμματα σε όλους.Το κλειδί είναι να διαμορφώσουμε ρουτίνες, καθημερινές στιγμές που επαναλαμβάνονται καθημερινά και οι οποίες δίνουν στο παιδί την αίσθηση της σταθερότητας, της εμπιστοσύνης, της ασφάλειας ότι ξέρει τι θα συμβεί την επόμενη μέρα: διάβασμα πριν τον ύπνο, μικρές συνήθειες μέσα στη μέρα όπως μια βόλτα μετά το σχολείο ή ένα κυριακάτικο γεύμα σε εστιατόριο ή με τους παππούδες, Σάββατο βράδυ ταινία με ποπ κορν ή ποδηλατάδα.

Βήμα τέταρτο

Απλοποιούμε την ποσότητα πληροφοριών και συμμετοχής σχετικά με τον κόσμο των ενηλίκων. Αυτό για μένα είναι πάρα πολύ σημαντικό. Όταν οι γονείς βλέπουν ειδήσεις και τα παιδιά παρακολουθούν τις συζητήσεις, τις εικόνες που προβάλλονται, ή βλέπουν προγράμματα «μεσημεριανά» ή σίριαλ που δεν είναι για την ηλικία τους τόσο λόγω λεξιλογίου όσο και εικόνων, ή ακόμα κι όταν οι γονείς τούς βάζουν σε θέματα συζήτησης ακατάλληλα για την ηλικία τους (πχ οικονομικά προβλήματα, διαζύγια, διαμάχες γονιών, κουτσομπολιά, άσχημες κριτικές για άλλους γονείς, δασκάλους κλπ) τα παιδιά δε γνωρίζουν το υπόβαθρο της άποψης του γονιού, δεν κατανοούν τους λόγους που οι γονείς τους λένε κάποια πράγματα, δεν μπορούν να δουν ολόκληρη την εικόνα, μαθαίνουν να υποτιμούν άλλα άτομα, να μην τα σέβονται.


Τελευταίο και μεγάλο καμπανάκι του βιβλίου για την απλοποίηση της καθημερινότητάς μας στην οικογένεια, για μένα ήταν το «μίλα λιγότερο«: όλοι ξέρουμε γιατί 😁: Δε χρειάζεται να επιχειρηματολογούμε λες και είμαστε σε τηλεοπτικό πάνελ, δε χρειάζεται να αραδιάζουμε ό,τι ξέρουμε και δεν ξέρουμε, δε χρειάζονται πολλά λόγια, ειδικά όταν γνωρίζουμε ότι το παιδί μας έχει πάψει προ πολλού να μας παρακολουθεί!
Το παλεύω ακόμα, ρε παιδιά… Δεν μου είναι εύκολο!

Θα χαρώ να μου πείτε την άποψή σας για την απλότητα στη ζωή σας ως γονιός.

*Εννοείται και στην πατρότητα, απλά ο τίτλος μου άρεσε έτσι 🤭. Το «Απλότητα στη γονεϊκότητα» δεν είναι τόσο πιασάρικο όσο το «Simplicity parenting»!