Ένα από τα βιβλία που διαβάζω αυτό τον καιρό (που δεν μπορώ να αποφασίσω ποιο από όλα θέλω να πρωτοδιαβάσω) είναι το Μαθήματα Ευτυχίας της Γκρέτσεν Ρούμπιν (Εκδ. Πατάκη).
Στο βιβλίο αυτό η Γκρέτσεν Ρούμπιν καταγράφει ανά μήνα τις αλλαγές που έκανε στη ζωή της αναζητώντας την καθημερινή της ευτυχία!
Στο κεφάλαιο του Φεβρουαρίου με τίτλο «Να θυμάσαι την αγάπη» αναφέρεται μεταξύ άλλων στο γάμο και στο ότι πρέπει να «σταματήσει να γκρινιάζει».
Όπως, συγκεκριμένα, λέει, κάθε φορά που τη βοηθάει πχ ο άντρας της στις δουλειές του σπιτιού πρέπει να αρχίσει να παρατηρεί και να εκτιμά πιο πολύ τις δουλειές που δεν κάνει η ίδια.
«Ήμουν σίγουρα ένοχη για «ασυναίσθητη υπεραξίωση», το φαινόμενο κατά το οποίο ασυναίσθητα υπερεκτιμούμε τη δική μας συνεισφορά ή τις ικανότητές μας συγκριτικά με άλλα άτομα, (…) το γεγονός ότι όλοι φανταζόμαστε πως ο εαυτός μας βρίσκεται πάνω από το μέσο όρο».
Εννοείται πως μπήκα στη διαδικασία να ψάξω τι είναι αυτή η «ασυναίσθητη υπεραξίωση» (illusory superiority).
Η έννοια αυτή σχετίζεται με τον Γκάρρισον Κέιλλορ (Garrison Keillor), Αμερικανό συγγραφέα, αφηγητή, κωμικό και παρουσιαστή ραδιοφώνου και την «απάτη της λίμνης Γούμπιγκον» (lake Wobegon effect).
Το Lake Wobegon Days είναι ένα μυθιστόρημα του Keillor, το οποίο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1985. Με βάση υλικό από την ραδιοφωνική του εκπομπή A Prairie Home Companion, το βιβλίο πέτυχε διεθνείς επιτυχίες με περισσότερα από 1 εκατομμύριο αντίγραφα. Η Lake Wobegon είναι μια φανταστική πόλη όπου όλα τα παιδιά είναι πάνω από το μέσο όρο.
Το φαινόμενο, λοιπόν, Lake Wobegon είναι μια φυσική ανθρώπινη τάση να υπερεκτιμά τις προσωπικές του ικανότητες και τα επιτεύγματά του σε σχέση με τους άλλους.
Τώρα ίσως μου πείτε «τι είναι αυτά που γράφεις, Βάσω» και «γιατί μας τα λες αυτά». Τα λέω γιατί είναι κάτι που πιστεύω ότι το κάνουμε όλοι. Θεωρούμε ότι «εμείς θα το κάνουμε καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον».
Ειδικά σε σχέση με τα ζευγάρια και σε συνέχεια του άρθρου που είχα γράψει πριν λίγο καιρό για το πόση προσπάθεια πρέπει να κάνουμε για έναν ευτυχισμένο γάμο, συχνά λέμε «άστο, δεν ξέρεις εσύ, άστο δε θα το κάνεις καλά…».
Και δεν είναι λίγες οι φορές που θεωρούμε ότι όλη η προσπάθεια γίνεται πάντα από εμάς: εγώ θήλαζα όλη νύχτα, εγώ μαγείρεψα, εγώ έκανα τόσες δουλειές. Και δεν περνά από το μυαλό μας ότι ο άνθρωπός μας μπορεί να αλλάζει συνέχεια το μωρό, να κάνει τα ψώνια, να πηγαίνει για δουλειά, να έχει αναλάβει το διάβασμα των παιδιών.
Συνειδητοποιούμε περισσότερο το τι κάνουμε εμείς πάρα το τι κάνουν οι άλλοι.
Η ασυναίσθητη υπεραξίωση είναι μία από τις πολλές θετικές ψευδαισθήσεις, που σχετίζονται με τον εαυτό, που είναι εμφανείς στη μελέτη της νοημοσύνης. (Ο όρος ψευδαίσθηση ανωτερότητας χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους ερευνητές Van Yperen και Buunk, το 1991. Η συντριπτική πλειοψηφία της βιβλιογραφίας για την ψευδαίσθηση της ανωτερότητας προέρχεται από μελέτες για συμμετέχοντες στις Ηνωμένες Πολιτείες.)
Γιατί γράφω γι’ αυτό
Γράφω αυτό το άρθρο σήμερα για να μοιραστώ κάτι νέο που έμαθα και το βρήκα πολύ ενδιαφέρον σε σχέση με τη σχέση του ζευγαριού.
Αλλά το γράφω και για να πάψεις να γκρινιάζεις.
Δεν είσαι μόνος σου και δε χρειάζεται να τα κάνεις όλα μόνος σου. Ακόμα κι αν οι άλλοι δεν το κάνουν «τόσο καλά όσο εσύ».