Όταν τα παιδιά βαριούνται

Η κόρη μου πέρασε μια φάση – κι ακόμα το κάνει σχετικά συχνά – που μπορούσε να επαναλάβει το «Μαμά, βαριέμαι» περισσότερες από 20 φορές μέσα σε μια μέρα. Ναι, 20 φορές.

Και εγώ πέρασα μια φάση που έψαχνα σαν την τρελή επιλογές δραστηριοτήτων, λίστες και ιδέες, παιχνίδια και βιβλία, όλων των ειδών τις λύσεις για να ικανοποιήσω τη βαρεμάρα της…

Διάβασα σε ένα ξενόγλωσσο site ότι «η φράση «βαριέμαι» είναι το ισοδύναμο των νυχιών που ξύνουν έναν πίνακα κιμωλίας – τρελαίνει τους γονείς«.

Για πολύ καιρό πίστευα ότι κάτι κακό κάνω, ότι δεν τους δίνω το χρόνο που χρειάζονται.

Άργησα αρκετά να καταλάβω ότι όντως θα μπορούσαν πραγματικά να βρουν τις δικές τους ιδέες.

Έχουν ένα δωμάτιο γεμάτο παιχνίδια: λούτρινα, lego, Playmobil, επιτραπέζια, παζλ, χειροτεχνίες, μέχρι και χούλα χουπ, στρώματα γυμναστικής, βαράκια κλπ, αλλά και επιλογές για μεταμφίεση. Τα πράγματα ξεχειλίζουν! Επιπλέον είναι τρία άτομα που γενικά τα βρίσκουν! Έτοιμη παρεούλα! Πραγματικά, δε με πείθουν πλέον.

Η πλήξη τους είναι δικό τους πρόβλημα, όχι δικό μου.

Για πολύ καιρό θεωρούσα ότι έπρεπε να τους βρω μια λύση, να τους πω τη σούπερ ιδέα για το τέλειο παιχνίδι. Και πάντα να τις απορρίπτουν όλες.

Άργησα αρκετά να καταλάβω ότι η δουλειά μας είναι να βεβαιωθούμε ότι έχουν αρκετές επιλογές για παιχνίδι, ότι τους δίνουμε την ευκαιρία να βγουν έξω, να συναντηθούν με άλλα παιδιά, να κάνουν επαρκή χρόνο άσκηση και φυσική δραστηριότητα. Μέχρι εκεί.

Μετά πιστεύω ότι μπορούμε να το αφήσουμε πάνω τους. Εάν η πλήξη των παιδιών είναι όντως ο «κωδικός» για να πουν ότι θέλουν περισσότερο χρόνο με τους γονείς, μπορούμε όντως να προτείνουμε να μας βοηθήσουν σε κάτι που κάνουμε, σε μια δική μας δραστηριότητα ή ασχολία, να απλώσουμε ρούχα, να μαγειρέψουμε, να πάμε μαζί για ψώνια ή και να παίξουμε κάποιο επιτραπέζιο.

Αν δεν ενδιαφέρονται για τις προτάσεις μας, κανένα πρόβλημα. Η αδράνεια δεν είναι καθόλου άσχημη.

Τα παιδιά πρέπει να βαρεθούν. Γιατί εκείνη τη στιγμή το μυαλό τους θα ταξιδέψει, πυροδοτείται η φαντασία τους, βελτιώνεται η δημιουργικότητά τους. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν πώς να είναι επινοητικά. Να μάθουν να διαχειρίζονται το λεγόμενο αδόμητο χρόνο τους, το χρόνο για το μη δομημένο παιχνίδι τους.

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις μας ως ενήλικες, ακόμη και ως έφηβοι, είναι να μάθουμε να διαχειριζόμαστε καλά το χρόνο μας.

Επομένως, είναι σημαντικό για τα παιδιά να έχουν την εμπειρία να αποφασίζουν μόνοι τους πώς να χρησιμοποιούν περιόδους μη δομημένου χρόνου.

Ο αδόμητος χρόνος δίνει στα παιδιά την ευκαιρία να εξερευνήσουν τον εσωτερικό και εξωτερικό κόσμο τους, να ανακαλύψουν ποιοι είναι, να αναπτύξουν τα μοναδικά τους χαρίσματα. Είναι η αρχή της δημιουργικότητας, να μάθουν να αλληλεπιδρούν με τον εαυτό τους και τον κόσμο, να φαντάζονται και να εφευρίσκουν και να δημιουργούν.

Έτσι, η καλύτερη απάντηση στο «βαριέμαι» είναι: «Υπέροχα! Ανυπομονώ να δω τι θα κάνετε με αυτό το συναίσθημα!».

Μία μαμά που τρέχει από πίσω τους να ικανοποιήσει κάθε στιγμή βαριεστημάρας, δε βοηθάει το παιδί. Απλά γίνεται «η καλή μαμά που δε χαλάει χατήρια».

Μου λέει η Ρέα κάποιες φορές: «Δεν έχω τι να κάνω. Δεν είσαι καλή μαμά, η μαμά του τάδε είναι καλύτερη, γιατί παίζει με τα παιδιά της. Δεν πάει συνέχεια για τρέξιμο ή δεν ασχολείται με τις δουλειές του σπιτιού ή με τον υπολογιστή!»

Για μια μαμά σαν εμένα που νιώθω εύκολα τύψεις, αυτά τα λόγια είναι μαχαιριά στην καρδιά…

Όμως, πλέον, της απαντάω «Αγάπη μου, λυπάμαι που νιώθεις έτσι. Μπορείς αν θες να με βοηθήσεις να μαζέψουμε μαζί τα ρούχα ή να γράψω το άρθρο μου ή να διαβάσουμε μαζί ένα βιβλίο».

Συνήθως παίρνει ένα ύφος αηδίας και αγανάκτησης, κάθεται στον καναπέ ξεφυσώντας και μετά από λίγο λέει «δε με νοιάζει, εγώ ξέρω τι να κάνω για να περάσω ωραία» για να με κάνει να νιώσω άσχημα! Λύθηκε το πρόβλημα!!

Όμως, πρέπει να είμαι σίγουρη ότι όντως δεν έχει πραγματική ανάγκη τον κοινό μας χρόνο. Να την κοιτάξω στα μάτια, να της «δώσω ουσιαστική σημασία».

Εάν τους κρατάμε απασχολημένους με μαθήματα και προγραμματισμένη δραστηριότητα, ή «γεμίζουν» το χρόνο τους με ψυχαγωγία σε οθόνες (screen time), δεν μαθαίνουν ποτέ να ανταποκρίνονται στην αναστάτωση που θα τους οδηγήσει να χτίσουν ένα φρούριο, να γράψουν μια σύντομη ιστορία ή ένα τραγούδι, να οργανώσουν τους φίλους τους και να φτιάξουν μια ταινία.

Αυτά τα «καλέσματα», τα από μέσα τους «καλέσματα», είναι που μας οδηγούν σε εκείνα τα πάθη που κάνουν τη ζωή ουσιαστική.

Ξεκινούν από την παιδική ηλικία – αλλά μόνο όταν τα παιδιά δεν έχουν αυτό τον έλεγχο, το πρόγραμμα. Ξεκινούν όταν αφήνονται ελεύθερα να εξερευνήσουν και να ακολουθήσουν πού τα οδηγούν τα ενδιαφέροντά τους.

Δεν μπορώ να βάλω με το ζόρι τη φαντασία στο μυαλό των παιδιών μου. Μπορώ, ωστόσο, να δημιουργήσω ένα περιβάλλον όπου η δημιουργικότητά τους δεν είναι ένα ακόμα χάος για να το ξεκαθαρίσουμε. Τα παιδιά είναι πάντα πιο χαρούμενα στο παιχνίδι που φτιάχνουν μόνα τους.

Βλέπουμε με τα παιδιά στο κανάλι Disney Junior την παιδική σειρά Bluey, μια οικογένεια σκύλων με δύο παιδιά, η οποία κυρίως πραγματεύεται παιχνίδια που βρίσκουν τα παιδιά μόνα τους. Σε ένα επεισόδιο, ο μπαμπάς σκύλος φεύγει για δουλειά και τα παιδιά είναι απογοητευμένα, γιατί παίζει συνέχεια μαζί τους. Για να τους ηρεμήσει, τους λέει «εσείς θα μείνετε σπίτι να κάνετε τη δική σας δουλειά που είναι να βρίσκετε παιχνίδια.»

Αυτό κάνουν τα παιδιά όταν τα αφήσουμε ελεύθερα. Μας δείχνουν πώς επεξεργάζονται τα συναισθήματα και τις εμπειρίες που είχαν μέσα στη μέρα. Αν παρακολουθήσουμε μια παρέα παιδιών που παίζουν σε μια πλατεία, θα δούμε πώς οργανώνονται σε διαφορετικά παιχνίδια και «μεταμορφώνονται» σε άλλους ρόλους.

Τι γίνεται, όμως, όταν τα παιδιά πραγματικά χρειάζονται βοήθεια με μια δραστηριότητα που θα βάλει τέλος στην πλήξη τους;

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε … ενώ εξακολουθούμε να επιμένουμε ότι η ψυχαγωγία είναι δική τους ευθύνη;

Ειδικά αν περιορίσαμε πρόσφατα τις οθόνες ή αν ξαφνικά έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο (πχ. διακοπές) μπορούμε να βοηθήσουμε με την πολύ διαδεδομένη λύση του «βάζου βαρεμάρας» (boredom jar).

Μαζί, γράφουμε σε χαρτάκια ιδέες που τα παιδιά θεωρούν διασκεδαστικές και τις βάζουμε στο βάζο. Κάθε φορά που ένα παιδί λέει ότι βαριέται, παίρνει τρία χαρτάκια από το βάζο και επιλέγει μία από τις δραστηριότητες.

Γενικά, όμως, να έχουμε υπόψη μας ότι μόλις τα παιδιά συνηθίσουν τους περιορισμούς στην τηλεόραση και τα ηλεκτρονικά, γίνονται πιο εφευρετικοί στη διασκέδαση και πιο δημιουργικοί στο παιχνίδι.

Δεν είμαστε εμείς ο «διευθυντής των δραστηριοτήτων»

Υπάρχει μεγάλη πίεση να διατηρήσουμε τα παιδιά ενεργά. Να τους εκθέσουμε σε διαφορετικές δραστηριότητες. Να τους βοηθήσουμε να καλλιεργήσουν τα ταλέντα τους, να εξελιχθούν στα γράμματα, τον αθλητισμό ή τη μουσική. Τα βιντεοπαιχνίδια και οι ταινίες έχουν «ρυθμίσει» τα παιδιά να λαχταρούν τον ενθουσιασμό και τη συνεχή κίνηση.

Τα παιδιά δεν έχουν συνηθίσει να βαριούνται.Έχουν συνηθίσει να διασώζονται από αυτό το άβολο συναίσθημα. Αλλά θέλει υπομονή και χρόνο. Είναι μια νέα πρόκληση για όλους.

Παίζουμε το ρόλο του διευθυντή δραστηριότητας για πολύ καιρό. Ας υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας τις θετικές πτυχές της πλήξης … είναι οκ τα παιδιά μας να βαριούνται!

Ιδέες για δραστηριότητες

Κατά διαστήματα έχουμε βρει ψάχνοντας πολύ ωραίες ιδέες online για τα παιδιά. Υπάρχουν μαμάδες bloggers, σούπερ μαμάδες που ασχολούνται πολύ ενεργά με τις δραστηριότητες για παιδιά και μας προσφέρουν έτοιμες υπέροχες και πρωτότυπες λύσεις για το βάζο της βαρεμάρας και όχι μόνο:

Τι κάνω όταν το παιδί βαριέται; Ένα εκτυπώσιμο κατά της πλήξης

Crafty details: Μαμά Βαριέμαι– Βάζο Της Βαρεμάρας

22 πράγματα που μπορείτε να κάνετε όταν το παιδί σας λέει, «Μαμά, βαριέμαι»

Μαμά βαριέμαι από την Aspaonline.gr

Κάθε νέα ιδέα ευπρόσδεκτη!!!

Εάν θεωρήσατε χρήσιμη αυτήν την ανάρτηση, μη διστάσετε να τη μοιραστείτε! Είναι αποδεδειγμένο γεγονός ότι η γενναιοδωρία σας κάνει πιο ευτυχισμένο άτομο!! 🙂